ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΑΝΔΡΟΥΛΛΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ*
Αποφάσισα να μοιραστώ μαζί σας τις σκέψεις μου, έχοντας διαβάσει σχετικά με το περιστατικό ιατρικής αμέλειας που ανέδειξε προ λίγων ημερών με ρεπορτάζ της γνωστή ενημερωτική ιστοσελίδα της Κύπρου. Σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα, ένας Έλληνας ασθενής που νοσηλεύτηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας με οδοντιατρική λοίμωξη, εξήλθε με παράλυση στο αριστερό του πόδι και έχοντας υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά στην υγεία του! Μετά από πολύχρονο δικαστικό αγώνα, η Κυπριακή Δημοκρατία κλήθηκε να καταβάλει στον άνθρωπο αυτόν αποζημίωση ύψους 400.000 ευρώ.
Η είδηση είναι σοκαριστική από μόνη της. Ακόμη πιο σοκαριστικό, ωστόσο, είναι ότι η υπόθεση αυτή έρχεται να προστεθεί σε αρκετές άλλες που βλέπουν για λίγες μέρες το φως της δημοσιότητας κατά διαστήματα και κατόπιν ξεχνιούνται, μέχρι την επόμενη φορά που κάποιος πάσχοντας συνάνθρωπός μας θα βρεθεί σε έναν κυκεώνα ταλαιπωρίας και προβλημάτων, ο οποίος πιθανότατα και ως έναν βαθμό θα μπορούσε να έχει αποτραπεί.
Δε χωρά αμφιβολία και το έχω διατυπώσει σε όλους τους τόνους στις δημόσιες τοποθετήσεις μου ότι η αξιοπρεπής και λυσιτελής διαχείριση των παραπόνων και καταγγελιών των ασθενών, αποτελεί δείκτη ενός ποιοτικού συστήματος υγείας και, κατά συνέπεια, μιας σύγχρονης δημοκρατικής χώρας με κοινωνική ευαισθησία και έμπρακτο σεβασμό απέναντι στους πολίτες της. Οι μηχανισμοί που μέχρι σήμερα υπάρχουν και λειτουργούν στην Κύπρο δε μπορούν να αποδώσουν σωστά και χρειάζονται ενίσχυση και καλύτερο συντονισμό προς όφελος των ασθενών.
Η θεσμοθέτηση του «Συνηγόρου Υγείας», η οποία προβλέπεται να υλοποιηθεί μέχρι και τα τέλη του 2018, είναι καθοριστικής σημασίας βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο σχεδιασμός ενός δικτύου που θα πληροφορεί και θα επιλύει προβλήματα δυσλειτουργίας του δημόσιου συστήματος υγείας, θα συμβάλει καθοριστικά στην πληροφόρηση και την προστασία των ασθενών. Όχι μόνο ως προς την ομαλή διευθέτηση των παραπόνων που υποβάλλονται από οποιονδήποτε ασθενή σε εξωδικαστικό επίπεδο, αλλά κυρίως ως προς την ενημέρωση για τη διαφύλαξη και προώθηση των δικαιωμάτων τους.
Είναι οδυνηρή η διαπίστωση ότι ελάχιστοι ασθενείς γνωρίζουν επαρκώς τα δικαιώματά τους και ακόμη λιγότεροι τα διεκδικούν, προβάλλοντας σωστά και τεκμηριωμένα τις θέσεις τους. Δυστυχώς, η «δύναμη» που έχουν δώσει στους πάσχοντες οι «Περί της Κατοχύρωσης και της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών» και «Περί της Διαδικασίας Διαβούλευσης Κρατικών και άλλων Υπηρεσιών σε θέματα που αφορούν τους Ασθενείς» Νόμοι, του 2005 και 2016 αντίστοιχα, δε μπορεί να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά.
Για να συμβεί κάτι τέτοιο, η «δύναμη» αυτή χρειάζεται να δομηθεί στο πλαίσιο ενός ανεξάρτητου θεσμού, ο οποίος θα διαχειρίζεται όλες τις πτυχές του θέματος από την ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των πολιτών έως και την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας του ίδιου του θεσμού, τον συνεχή εκσυγχρονισμό του και την έγκαιρη λήψη διορθωτικών μέτρων, όταν αυτό απαιτείται, στην κατεύθυνση της ικανοποίησης των αιτημάτων ή των παραπόνων του ασθενούς που αφορούν τις υπηρεσίες υγείας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αξίζει να σημειωθεί πως ο θεσμός του «Συνηγόρου Υγείας» ήδη λειτουργεί με επιτυχία σε πολλές χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της γειτονικής μας Ελλάδας.
Συνεπώς, θεωρώ αδήριτη ανάγκη την άμεση προώθηση και εφαρμογή του θεσμού αυτού, ειδικά εν μέσω της τεράστιας κοινωνικής μεταρρύθμισης που βρίσκεται προ των πυλών με το Γενικό Σχέδιο Υγείας. Η διαρκής εκπαίδευση και ενημέρωση της κοινωνίας, της κοινότητας των ασθενών, των επαγγελματιών υγείας και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων είναι κάτι περισσότερο από επιτακτική, αν πραγματικά θέλουμε περιστατικά, σαν κι αυτό που αποτέλεσε την αφορμή για αυτό εδώ το άρθρο, να περιοριστούν.
Διότι στη θέση αυτού του ανθρώπου, θα μπορούσε να βρίσκεται αύριο ο καθένας από εμάς…
* BSC, MSc, PhD, Dip. Management.
Ειδική σύμβουλος Ad hoc Επιτροπής για την Εθνική Στρατηγική για Προστασία των Δικαιωμάτων των Ασθενών
