Δρ Μαρίνος Σωτηρίου: Αυτό το ΓΕΣΥ δυστυχώς είναι άρρωστο από τη γέννησή του. Γι΄αυτό χρειάζεται ικανούς γιατρούς, ποιοτική νοσηλεία και φροντίδα ώστε να γίνει καλά.
Δριμεία επίθεση εναντίον του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας εξαπέλυσε σήμερα μιλώντας σε διάσκεψη Τύπου ο Εκπρόσωπος της Κεντρικής Επιτροπής του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων (ΠΑΣΙΝ) Δρ Μαρίνος Σωτηρίου
Ο δρ. Σωτηρίου κατηγόρησε τον ΟΑΥ για δέκα ψέματα και έδωσε τις αντίστοιχες απαντήσεις.
Το Ygeia-News παραθέτει αυτούσια την ομιλία του δρος Σωτηρίου:
«Αλήθειες που πρέπει να λεχθούν για να διαλύσουν ψέματα. Γιατί ένα αποτελεσματικό σύστημα υγείας δεν μπορεί να χτιστεί πάνω σε ψέματα. Θα είναι σαθρό και σύντομα θα χάσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας. Οφείλουμε λοιπόν να αποτρέψουμε μια αποτυχία, που θα την πληρώσουμε όλοι ακριβά.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Κύπρος χρειάζεται ένα καλά σχεδιασμένο, αποτελεσματικό ΓΕΣΥ, που να υπηρετεί το σύνολο της κοινωνίας και να συμβάλλει στην εξέλιξη των υπηρεσιών υγείας. Κάτι που άλλωστε έχει επιχειρηθεί από ανεπτυγμένα κράτη της Ευρώπης. Υπάρχει όμως μια κρίσιμη προϋπόθεση επιτυχίας του ΓΕΣΥ όπως και όλων των εθνικών συστημάτων υγείας. Ο σωστός, ορθολογιστικός σχεδιασμός και η διασφάλιση βιώσιμων όρων συμμετοχής των φορέων που προσφέρουν υπηρεσίες υγείας. Αυτό αποτελεί σημαντική πρόκληση που απαιτεί γνώση, εξειδίκευση, σύνεση και βούληση για την αντιμετώπισή της. Ένα ΓΕΣΥ αναποτελεσματικό, από σημαντική μεταρρύθμιση, οδηγεί την Υγεία σε μεγάλη απορρύθμιση. Και αυτό πρέπει να αποτραπεί με κάθε τρόπο καθώς έτσι τελικά πλήττεται η ίδια η κοινωνία.
Από διέξοδο στην Υγεία, αυτό το μόρφωμα συστήματος υγείας, οδηγεί μόνο σε αδιέξοδο.
Πως όμως φτάσαμε εδώ; Πολύ απλά διότι ο αρμόδιος από την πολιτεία φορέας υλοποίησης και εφαρμογής του ΓΕΣΥ, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) κατεδάφισε τη σχέση εμπιστοσύνης με τους φορείς Υγείας. Ο ΠΑΣΙΝ κατ’ επανάληψη έχει ζητήσει στοιχεία από τον ΟΑΥ που απαντούν σε εύλογα ερωτήματα των μελών του, ώστε να διασφαλιστεί το μέγιστο διακύβευμα: η συνέχιση της προσφοράς ποιοτικών υπηρεσιών υγείας στους ασθενείς. Λυπούμαστε να σημειώσουμε πως μέχρι και σήμερα αυτά τα στοιχεία δεν έχουν δοθεί. Ουσιαστικά, όπως πρόσφατα τονίσαμε σε ανακοίνωσή μας, ζητείται από τα μέλη του ΠΑΣΙΝ, με τη συμμετοχή τους σε αυτό το ΓΕΣΥ, να κάνουν ένα άλμα στο κενό. Ή, αν προτιμάτε, όπως έχει λεχθεί, η συμμετοχή μας μοιάζει με λεωφορείο χωρίς φρένα που επιχειρεί να κατέβει από την κορυφή ενός λόφου.
Καλλιέργησε υπερπροσδοκίες στην κοινή γνώμη
Δυστυχώς ο ΟΑΥ, για λόγους που μόνο εκείνος γνωρίζει, επέλεξε με ψέματα να καλλιεργήσει υπερπροσδοκίες στην κοινή γνώμη από την εφαρμογή ενός ΓΕΣΥ που σχεδιάστηκε πρόχειρα και ερασιτεχνικά. Προκειμένου να κερδηθεί η καρδιά της κοινωνίας επιστρατεύτηκαν ο λαϊκισμός και η υπεραπλούστευση. Δυστυχώς επικράτησαν της τεχνογνωσίας, της σύνεσης και της υπευθυνότητας.
Ας πούμε λοιπόν τα πράγματα με το όνομά τους. Και ας δούμε την απάντηση της αλήθειας, στο ψέμα.
Ψέμα πρώτο: Ισχυρίζεται ο ΟΑΥ πως ο σχεδιασμός του ΓΕΣΥ έγινε στη βάση αναλογιστικής μελέτης που αναλύει το υφιστάμενο σχέδιο υγείας και το συγκρίνει με το προτεινόμενο ΓΕΣΥ.
Η αλήθεια είναι πως η όποια μελέτη έγινε το 2010 και προφανώς δεν έχει λάβει υπόψη τα όσα πέρασε η Κύπρος, η κοινωνία και η οικονομία της από την πρωτοφανή κρίση, την επακόλουθη ανεργία και τη φυγή εταιρειών. Τί θα ήταν αυτονόητο και επιβεβλημένο; Η επικαιροποίηση της μελέτης. Να ξέρουμε τι ισχύει σήμερα όχι τι ίσχυε πριν εννέα χρόνια. Κάτι που δεν έγινε.
Ψέμα δεύτερο: Για το σχεδιασμό του ΓΕΣΥ χρησιμοποιήθηκαν και δεδομένα των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων.
Η αλήθεια είναι ότι ο σχεδιασμός του ΓΕΣΥ προχώρησε χωρίς να ληφθούν υπόψη οι απόψεις, οι προτάσεις και οι προβληματισμοί των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων. Είναι παγκοσμίως πρωτοφανές να επιχειρείται μια τόσο σοβαρή μεταρρύθμιση σε έναν τόσο ευαίσθητο τομέα, όπως αυτός της Υγείας, και να μην συμμετέχουν οι ειδικοί επαγγελματίες και οι φορείς υπηρεσιών υγείας. Σημειώστε πως το νομοθετικό πλαίσιο έχει διαμορφωθεί από την πολιτεία λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της μελέτης του 2010 που όπως αναφέρθηκε δεν έχουν επικαιροποιηθεί, σχετικά με το ολικό εθνικό κόστος υγείας. Και κάτι ακόμα: Στο σχεδιασμό του ΓΕΣΥ έχουν υπολογιστεί υποθετικά δεδομένα των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων και όχι τα πραγματικά. Έχουμε μπροστά μας, στην κυριολεξία, ένα σχεδιασμό 'του αέρα'.
Ψέμα τρίτο: στο ΓΕΣΥ όλοι οι ασθενείς θα είναι ισότιμοι και δεν θα υπάρχουν ασθενείς δύο ταχυτήτων ισότιμα μέσα στο ΓΕΣΥ, θα μπορούν να επιλέξουν για την ιατρική τους φροντίδα και νοσηλεία οποιοδήποτε νοσοκομείο ή ιατρό επιθυμούν
Η αλήθεια είναι ότι ο ΟΑΥ ήδη αναγνωρίζει ότι ασθενείς που έχουν την οικονομική δυνατότητα θα μπορούν να πληρώσουν τη διαφορά και να αγοράσουν μη γενόσημα φάρμακα, άρα και μόνο από αυτό δημιουργούνται ασθενείς δύο ταχυτήτων.
Ψέμα τέταρτο: οι δικαιούχοι ασθενείς, ισότιμα μέσα στο ΓΕΣΥ, θα μπορούν να επιλέξουν για την ιατρική τους φροντίδα και νοσηλεία οποιοδήποτε νοσοκομείο ή ιατρό επιθυμούν
Η αλήθεια είναι ότι αυτό είναι κορυφαίο ψέμα. Από την πρώτη μέρα εφαρμογής του ΓΕΣΥ, θα έχουμε ασθενείς τουλάχιστον δύο ταχυτήτων. Οι ασθενείς δεν θα έχουν πρόσβαση σε νοσηλευτήρια και γιατρούς οι οποίοι δεν έχουν συμβληθεί με τον ΟΑΥ, χωρίς να καλύπτονται από άλλη ιδιωτική ασφάλεια ή δυνατότητα κάλυψης των ιατρικών αναγκών από δικούς τους πόρους. Είναι μύθος ότι όλοι θα έχουν πρόσβαση στην καλύτερη ποιότητα υγείας από τη στιγμή που δεν ενταχθούν σε αυτό το ΓΕΣΥ τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια.
Ψέμα πέμπτο: Η ποιότητα φροντίδας νοσηλείας των ασθενών θα είναι υψηλή
Η αλήθεια είναι, με τις λιγοστές πληροφορίες που επιλεκτικά διαρρέει ο ΟΑΥ για τις συγκεκριμένες Σχετιζόμενες Διαγνωστικές Ομάδες (DRGs), δηλαδή τον ονομαστικό κατάλογο καλυπτόμενων παθήσεων με το αντίστοιχο κόστος, η κάλυψη των εξόδων φροντίδας των ασθενών καλύπτει -κατά μέσο όρο- το 60% των πραγματικών εξόδων. Τα μη επιδοτούμενα νοσηλευτήρια, τα ιδιωτικά δηλαδή, θα εξαναγκαστούν να καλύψουν τη διαφορά με τη μείωση κόστους (αφού δεν θα επιτρέπεται η αναπλήρωση της διαφοράς από τους δικαιούχους). Αυτό πρακτικά σημαίνει αυτόματη υποβάθμιση της ποιότητας φροντίδας νοσηλείας, καθώς δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή παρά η χρήση αμφίβολης ποιότητας και ασφάλειας αναλώσιμων και αδυναμία επένδυσης σε ιατρικό εξοπλισμό νέας τεχνολογίας. Ουσιαστικά η προχειρότητα του ΟΑΥ καταδικάζει σε αφανισμό τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, στερώντας τους το ουσιαστικό συγκριτικό τους πλεονέκτημα: την ποιότητα.
Ψέμα έκτο: Η επιδότηση των προϋπολογισμών των δημόσιων νοσηλευτηρίων δεν θα υπερβαίνει την περίοδο της πενταετίας
Η αλήθεια είναι πως η επιδότηση των αυτόνομων δημόσιων νοσηλευτηρίων είναι πολύ πιθανό να καθιερωθεί ως -αθέμιτη- πρακτική μετά τα πέντε χρόνια, αφού η ίδια η νομοθεσία δεν αποκλείει το ενδεχόμενο παράτασης. Αυτό όμως είναι καθολικά αντίθετο στις αρχές του υγιούς ανταγωνισμού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί το βασικό αντικίνητρο για τη βελτίωση των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Θα έχουμε συνεχώς φαινόμενα διασπάθισης και κακοδιαχείρισης των χρημάτων των πολιτών που εισφέρουν στο ΓΕΣΥ και ένα κράτος που θα καλύπτει διαρκώς τον ελλειμματικό προϋπολογισμό των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Μια τέτοια αθέμιτη πρακτική είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια να βάλουν λουκέτο και χιλιάδες εργαζόμενους στην ανεργία. Αντιλαμβάνεστε τις περιπέτειες που θα οδηγηθεί η Υγεία και τα μείζονα προβλήματα που θα προκύψουν για την οικονομία από μια τέτοια αρνητική εξέλιξη.
Ψέμα έβδομο: οι φορείς των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας είναι ισότιμοι μέσα στο ΓΕΣΥ.
Η αλήθεια είναι πως ο σχεδιασμός του ΓΕΣΥ και οι συναφείς νομοθεσίες, δεν προνοούν συγκεκριμένες προδιαγραφές για συμμετοχή των παρόχων υγείας. Αντίθετα, ξεκινώντας από την πρώτη μέρα, θα υπάρχει μια άνιση διαφοροποίηση μεταξύ των νοσηλευτηρίων. Τα ιδιωτικά είναι υποχρεωμένα να πληρούν τις αυστηρές προϋποθέσεις της νομοθεσίας, βάσει της οποίας έχουν ιδρυθεί. Αυτό δεν θα ισχύει για τα δημόσια νοσηλευτήρια τα οποία έχουν υλοποιηθεί παραβιάζοντας πλήθος νόμων και κανονισμών. Το ίδιο το κράτος δηλαδή ζυγίζει την υγεία με δύο μέτρα και δύο σταθμά, δημιουργώντας ένα ισοπεδωτικό πλαίσιο υποβάθμισης της υγείας του κύπριου πολίτη.
Ψέμα όγδοο: Ο ΟΑΥ έχει δώσει όλα τα στοιχεία στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια για να μπορούν να αποφασίσουν τη συμμετοχή τους η όχι στο ΓΕΣΥ.
Η αλήθεια είναι πως παρά τις προσπάθειες του ΠΑΣΙΝ, ο ΟΑΥ και η πολιτεία, επιλεκτικά παρέπεμπαν τις συζητήσεις με τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια στο αόριστο μέλλον, με τη δικαιολογία ότι η τριτοβάθμια φροντίδα θα ενταχθεί στο ΓΕΣΥ το 2020. Άλλο ένα δείγμα προχειρότητας της λογικής 'βλέπουμε και κάνουμε'. Έτσι όμως δεν χτίζεις την Υγεία. Τη γκρεμίζεις. Ο ΟΑΥ αυθαίρετα αφαιρεί υπηρεσίες και εξαιρεί ειδικότητες από το σφαιρικό προϋπολογισμό ώστε αυτές να καλυφθούν από άλλους πόρους. Η ουσία είναι ότι οι πολίτες δεν θα έχουν αντίκρισμα υπηρεσιών για τα χρήματα που θα πληρώνουν στο ΓΕΣΥ μέσω των εισφορών τους.
Ψέμα ένατο: Το ΓΕΣΥ έχει όλα τα δεδομένα που χρειάζεται για τη λειτουργία του.
Η αλήθεια είναι πως πέρα από την αναχρονιστική μελέτη του 2010, έχει γίνει αντιγραφή από συστήματα υγείας του εξωτερικού με εντελώς διαφορετικά κοινωνικά και οικονομικά μοντέλα λειτουργίας. Επιχειρείται να εφαρμοστεί ένα ΓΕΣΥ με κυριολεκτικά εκτός τόπου και χρόνου σχεδίαση. Είναι προφανές πως τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια είναι αδύνατο να στηρίξουν τη βιωσιμότητά τους και την παροχή υψηλής ποιότητας φροντίδας και υπηρεσιών υγείας, σε δεδομένα άλλων χωρών χωρίς επαφή με την κυπριακή πραγματικότητα.
Ψέμα δέκατο: Το ΓΕΣΥ είναι κοινωνικά δίκαιο.
Η αλήθεια είναι πως αυτό το ΓΕΣΥ θα διευρύνει την κοινωνική ανισότητα. Αντί για ένα ΓΕΣΥ της ποιότητας, θα έχουμε ΓΕΣΥ της μετριότητας, της ταλαιπωρίας και της παρακμής των υπηρεσιών Υγείας. Οποιοσδήποτε ασθενής έχει την οικονομική δυνατότητα θα μπορεί να πάει στο εξωτερικό για θεραπεία και νοσηλεία.
Δέκα ψέματα, δέκα αλήθειες, γι’ αυτό το ΓΕΣΥ. Αυτή είναι η πραγματικότητα που είναι χρέος μας να τη γνωρίζει η κοινωνία. Έχουν δημιουργηθεί υπερπροσδοκίες που θα καταρρεύσουν και θα παρασύρουν την Υγεία σε επικίνδυνα μονοπάτια. Γι' αυτό είμαστε σήμερα εδώ να ενημερώσουμε τους συμπολίτες μας που σε καμία περίπτωση δεν θέλουν τα όσα πέτυχε ο ιδιωτικός τομέας στην Υγεία, στην Κύπρο, να ισοπεδωθούν για χάρη του λαϊκισμού, των συμφερόντων και των σκοπιμοτήτων.
Το σύνολο της κυπριακής κοινωνίας αναγνωρίζει την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών υγείας που προσφέρουν εδώ και δεκαετίες τα ιδ. Νοσηλευτήρια. Γι’ αυτό άλλωστε έχουν καταξιωθεί στη συνείδηση των πολιτών για τις ιατρικές τους υπηρεσίες, την άμεση εξυπηρέτηση και την ανθρώπινη φροντίδα.
H κομβική πρόκληση του ΓΕΣΥ για τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια είναι ξεκάθαρη: Ποιότητα ιατρικών υπηρεσιών, βιωσιμότητα μονάδων, υψηλό επίπεδο φροντίδας και νοσηλείας. Ποιότητα - βιωσιμότητα - φροντίδα. Δεν μπορούμε να έχουμε ποιότητα χωρίς βιωσιμότητα. Ούτε φροντίδα χωρίς ποιότητα. Αυτές οι αρχές, ποιότητα, βιωσιμότητα, φροντίδα, είναι αδιαπραγμάτευτες.
Η θέση του ΠΑΣΙΝ είναι πως τα μέλη του δεν εντάσσονται σε ένα ατελές σύστημα υγείας, χωρίς επαρκή μελέτη και τεκμηρίωση, που θα υποβαθμίσει αντί να αναβαθμίσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, θέτοντας παράλληλα σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητά τους.
Αυτό το ΓΕΣΥ δυστυχώς είναι άρρωστο από τη γέννησή του. Γι ΄αυτό χρειάζεται ικανούς γιατρούς, ποιοτική νοσηλεία και φροντίδα ώστε να γίνει καλά».
