Ο καρκίνος του στόματος σκοτώνει πιο πολλά άτομα από τον καρκίνο της μήτρας και των όρχεων μαζί

«Κλειδί» η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία τονίζει ο Παγκύπριος Οδοντιατρικός Σύλλογος

Με αφορμή την Εβδομάδα Πρόληψης του Καρκίνου του Στόματος την οποία διανύουμε, ο Παγκύπριος Οδοντριατρικός Σύλλογος (Π.Ο.Σ) παραθέτει στο Ygeia-News ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ασθένεια αυτή, αλλά και συστάσεις για το πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε ή να την προλάβουμε. Ο Π.Ο.Σ τονίζει την ίδια ώρα ότι ο Καρκίνος του Στόματος είναι μια πολύ σοβαρή αρρώστια, που όμως μπορεί να θεραπευτεί, αρκεί η διάγνωση να γίνει έγκαιρα και σωστά η θεραπεία.

Πόσο συχνός είναι;

• Είναι μια από τις 10 πιο συχνές μορφές καρκίνου

• Ο καρκίνος του στόματος σκοτώνει παγκοσμίως 1 άνθρωπο κάθε ώρα κάθε μέρα

• Στην Ελλάδα παρουσιάζονται 600-700 νέοι ασθενείς με καρκίνο στο στόμα κάθε χρόνο και περίπου 200 θάνατοι

• Στην Κύπρο, στην περίοδο 1998-2010 εμφανίστηκαν 91 νέα περιστατικά

• Η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν το χαμηλότερο ποσοστό καρκίνου στόματος ενώ η Σκανδιναβία το υψηλότερο

• Προσβάλλει σχεδόν το ίδιο συχνά άνδρες και γυναίκες

Εντυπωσιακά στατιστικά στοιχεία

• Ο καρκίνος του στόματος σκοτώνει πιο πολλούς ανθρώπους από τον καρκίνο της μήτρας και των όρχεων μαζί

• Την τελευταία δεκαετία παρουσιάζει αύξηση 48%

• Με έγκαιρη διάγνωση το ποσοστό 5ετούς επιβίωσης ξεπερνά το 90%, ενώ

• Το ποσοστό 5ετούς επιβίωσης είναι μόλις 50% αν καθυστερήσει η διάγνωση

• 4 στους 5 ανθρώπους δεν γνωρίζουν τα συμπτώματα

• Μόνο το 14% του κοινού έχουν διαβάσει έντυπα για τον καρκίνο του στόματος

Γιατί καθυστερεί η διάγνωση;

• Άγνοια του κόσμου για τον καρκίνο του στόματος

• Έλλειψη ενημέρωσης για τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που προδιαθέτουν στην εμφάνισή του

• Αμέλεια φορέων υγείας στόματος για προληπτικό έλεγχο και εξέταση

Όχι πανικός

• Πολλές βλάβες μπορεί να εμφανισθούν στο στόμα

• Πολύ λίγες από αυτές είναι προκαρκινικές (δηλαδή μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο) ή καρκινικές

Προκαρκινικές βλάβες

• Προκαρκινική είναι η βλάβη που μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο. Συνήθως είναι μια λευκή πλάκα που εμφανίζεται οπουδήποτε στην στοματική κοιλότητα

• Επίσης ερυθρές βλάβες είναι ύποπτες για καρκινική εξέλιξη

Ποιός κινδυνεύει

-Καπνιστές

• Οι καπνιστές κινδυνεύουν 4 φορές περισσότερο από τους μη καπνιστές

• το 75% των περιπτώσεων ασθενών με καρκίνο του στόματος είναι καπνιστές

-Πότες

• Όσοι κάνουν κατάχρηση του αλκοόλ και ειδικότερα ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ

-Καπνιστές που κάνουν και χρήση αλκοόλ

• Έχουν 30 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν καρκίνο του στόματος

-Άτομα που εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία

• Γεωργοί και άλλα επαγγελματίες που εκτίθενται στον ήλιο αλλά και όσοι κάνουν ηλιοθεραπεία για έντονο μαύρισμα κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν καρκίνο στα χείλη (κυρίως στο κάτω χείλος)

-Ποιοι άλλοι

• Άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών

• Νεότεροι των 40 ετών που φέρουν τον ιό HPV (Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων)

• Άτομα με κακή διατροφή

•Άτομα με χρόνιο τραυματισμό από κακές προσθετικές εργασίες ή χαλασμένα δόντια

Πώς παρουσιάζεται και ποιες βλάβες είναι ύποπτες;

Σημεία και συμπτώματα που μπορεί να εντοπίσετε:

• Λευκή ή κόκκινη πλάκα
• Έλκος ή πληγή που δεν περνά εντός 15 ημερών
• Ογκίδιο
• Μελανή κηλίδα
• Μούδιασμα ή απώλεια αίσθησης ή πόνος
• Αιμορραγία ή ξαφνική μετακίνηση δοντιών
• Διογκώσεις στον λαιμό
• Δυσκολία στη κατάποση και αλλαγή στη φωνή

Πού εμφανίζεται ;

Εντοπίζεται οπουδήποτε μέσα στο στόμα:

• Χείλη

• Γλώσσα (πλάγιο χείλος, πίσω επιφάνεια, κάτω επιφάνεια)

• Έδαφος στόματος

• Μάγουλα

• Ουρανίσκος

• Ούλα

Πρόληψη

• Αυτοεξέταση του στόματος μια φορά τον μήνα

• Τακτικός έλεγχος από τον Οδοντίατρο ανά 6μηνο

Πώς θα γίνει έγκαιρα και σωστά η διάγνωση;

• Αν εντοπισθεί βλάβη και δεν υποχωρήσει μετά από 2 εβδομάδες πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθείτε στον Οδοντίατρο ή στον ειδικό Στοματολόγο ή Γναθοπροσωπικό χειρουργό.

• Αν κριθεί απαραίτητο θα γίνει βιοψία και ιστολογική εξέταση, δηλαδή θα παρθεί ανώδυνα ένα μικρό κομμάτι (με τοπική αναισθησία) και θα εξετασθεί στο μικροσκόπιο

Θεραπεύεται ο καρκίνος του στόματος;

• Αν ο καρκίνος του στόματος εντοπισθεί έγκαιρα υπάρχουν πολλές ελπίδες πλήρους ίασης

• Εάν η διάγνωση γίνει γρήγορα και αντιμετωπισθεί η νόσος σωστά, η μάχη κερδίζεται σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90%.

• Δυστυχώς πάνω από το 50% των ασθενών φθάνει στον Ειδικό πολύ αργά, όταν έχουν γίνει ήδη μεταστάσεις

• Η θεραπεία είναι έργο πολλών ειδικοτήτων, Στοματολόγου, Γναθοπροσωπικού Χειρουργού, Ογκολόγου Χημειοθεραπευτή /Ακτινοθεραπευτή

• Απαραίτητη είναι η παρακολούθηση του ασθενή σε τακτά χρονικά διαστήματα προς αποφυγή υποτροπής ή εμφάνισης άλλης εστίας.

Τι προληπτικά μέτρα μπορώ να πάρω;

• Τακτικές επισκέψεις στον Οδοντίατρο, ειδικά αν φορούμε οδοντοστοιχίες, ιδίως αν καπνίζουμε ή καταναλώνουμε πάνω από 3 ποτήρια αλκοόλ την ημέρα

• Ελέγχουμε το στόμα μας όταν βουρτσίζουμε τα δόντια μας. Αν δούμε λευκή ή ερυθρή ή μελανή πλάκα ή κάποια πληγή που δεν κλείνει σε 2 εβδομάδες ζητούμε την βοήθεια του Οδοντίατρου

• Φτιάχνουμε τα χαλασμένα δόντια και αλλάζουμε τις κακές προσθετικές εργασίες

• Αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο συχνά και για πολλή ώρα και χρησιμοποιούμε αντι-ηλιακή κρέμα για τα χείλη

• Ακολουθούμε υγιεινή διατροφή με φρούτα, λαχανικά και δημητριακά, πλούσια σε βιταμίνες A,C,E που θωρακίζουν τον οργανισμό από τον καρκίνο

•Διακοπή καπνίσματος

•Ελάττωση κατανάλωσης αλκοόλ