* Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο για άντρες και γυναίκες
* Ο προσυμπτωματικός εργαστηριακός έλεγχος συστήνεται να ξεκινήσει από την ηλικία των 50
* Ο καρκίνος παχέος εντέρου που διαγιγνώσκεται σε μικρότερες ηλικίες τείνει να έχει επιθετικότερη συμπεριφορά και να εκδηλώνεται σε πιο προχωρημένο στάδιο
* Τα τελευταία χρόνια μέσα από τις πολυθεματικές μας ομάδες αντιμετωπίζουμε καλύτερα τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Αυτά αναφέρει μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στο Ygeia-News, ο Ογκολόγος Δρ Γιώργος Άστρας.
ΕΡ: Υπάρχει η εντύπωση ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου προσβάλλει όλο και περισσότερα άτομα στις μέρες μας. Αυτό είναι κάτι που ισχύει;
ΑΠ: Είναι ένας από τους τύπους καρκίνου που διαγιγνώσκεται πολύ συχνά σε ανθρώπους, αλλά αντίθετα με άλλες μορφές καρκίνου, τα ποσοστά επιβίωσης είναι αρκετά υψηλά αν και εφόσον γίνει αντιληπτός και διαγνωστεί εγκαίρως.
Στατιστικώς δεν διαφέρει πολύ η Κύπρος από άλλες χώρες, ίσως να ακούγεται πλέον πιο πολύ η λέξη καρκίνος αυτές τις μέρες γιατί ξεπεράσαμε τις εποχές του ταμπού.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου συμβαίνει όταν υπάρχει ανάπτυξη μη υγιών κυττάρων (κακοήθες νεόπλασμα) στο εσωτερικό τοιχίο του παχέος εντέρου ή του ορθού. Κάθε χρόνο και σε όλο τον κόσμο, ο καρκίνος του παχέος εντέρου διαγιγνώσκεται σχεδόν σε ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Μάλιστα, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, αποτελεί τον τρίτο σε συχνότητα καρκίνο για άντρες και γυναίκες.
Το βασικότερο σύμπτωμα, η αναιμία
ΕΡ: Ποια συμπτώματα πρέπει να μας θορυβήσουν και πόσο εύκολο γίνονται αντιληπτά;
ΑΠ: Το βασικότερο σύμπτωμα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η αναιμία. Τις περισσότερες, δε, φορές είναι και το μοναδικό σύμπτωμα. Μερικές φορές η αιμορραγία και ο βαθύς, κοιλιακός πόνος είναι επίσης συμπτώματα του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου. Το ίδιο ισχύει και για γενικότερες εντερικές διαταραχές, όπως η διάρροια και η δυσκοιλιότητα. Αλλά συμπτώματα είναι το αίσθημα γενικής δυσφορίας, φουσκώματος ή πόνου στην κοιλιά καθώς και ανεξήγητη απώλεια βάρους ή και ανορεξία. Οποιαδήποτε τέτοια συμπτώματα θα πρέπει να ανησυχήσουν κάποιο και να ζητήσει ιατρική συμβουλή.
Προ υπάρχουσες παθήσεις του εντέρου και πολύποδες
ΕΡ: Καταστάσεις όπως το ευερέθιστο έντερο, ή χρόνιες παθήσεις όπως οι φλεγμονώδεις, μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του παχέος εντέρου;
ΑΠ: Ναι, είναι γνωστό ότι βλέπουμε παραπάνω περιστατικά καρκίνου σε ασθενείς που είχαν χρόνιες παθήσεις του εντέρου. Βασικά παραπάνω ρίσκο έχουν ασθενείς με:
- φλεγμονή στο εντερικό σύστημα και την ανάπτυξη πολυπόδων
- οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου (κληρονομική προδιάθεση)
- μακροχρόνια εκτεταμένη ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn
ΕΡ: Πότε ένας πολύποδας στο έντερο θεωρείται κακοήθης;
ΑΠ: Οι περισσότεροι πολύποδες είναι καλοήθεις (δηλαδή δεν είναι καρκίνος) και επομένως δεν είναι επικίνδυνοι. Με τον καιρό βέβαια ορισμένα είδη πολυπόδων μπορεί να γίνουν καρκίνος. Συνήθως πολύποδες που είναι μικρότεροι από 2 εκατοστά δεν είναι επικίνδυνοι.
Μεγάλοι όμως πολύποδες μπορεί κάποια μέρα να γίνουν καρκίνος εάν δεν είναι κιόλας καρκίνος. Για να είναι σίγουρος κανείς, ύστερα από συμβουλή του γιατρού του, βγάζει τον πολύποδα που εξετάζεται από παθολογοανατόμο για να δει το είδος των κυττάρων και εάν υπάρχει ή όχι καρκίνος.
Γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες
ΕΡ: Πόσο μεγάλο ρόλο διαδραματίζει το οικογενειακό ιστορικό και ο τρόπος ζωής μας;
ΑΠ: Η πιθανότητα να αναπτύξει ένας άνθρωπος καρκίνο στο παχύ έντερο εξαρτάται τόσο από γενετικούς, όσο και από περιβαλλοντικούς παράγοντες. Μερικούς από αυτούς τους παράγοντες δεν μπορεί κανείς να τους ελέγξει και αφορούν:
-την ηλικία: Τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες καρκίνου του παχέος εντέρου και θα πρέπει να υποβάλλονται σε δοκιμασία ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης στα κόπρανα και κολονοσκόπηση τακτικά.
-την φλεγμονή στο εντερικό σύστημα και την ανάπτυξη πολυπόδων
-το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου (κληρονομική προδιάθεση)
-το ιστορικό καρκίνου των ωοθηκών ή καρκίνου του στήθους (κληρονομική προδιάθεση)
-ασθενείς με μακροχρόνια εκτεταμένη ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn
Υπάρχουν, ωστόσο και μερικοί παράγοντες κινδύνου που είναι στον έλεγχο του κάθε ανθρώπου. Αυτοί αφορούν:
-τη διατροφή που ακολουθεί και ειδικά αν καταναλώνει μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένου κρέατος ή/και κρέατος ψημένου σε υψηλές θερμοκρασίες (καρβουνιασμένο, καψαλισμένο).
-το σωματικό του βάρος και ειδικά το περιττό λίπος στον χώρο της κοιλιάς και γενικότερα της μέσης ("σωσίβιο")
-την έλλειψη τακτικής γυμναστικής άσκησης
-το κάπνισμα και την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ
Αυξητική τάση νέων περιστατικών σε άτομα νεαρότερης ηλικίας
ΕΡ: Θα μπορούσαμε να πούμε ότι προσβάλλονται άτομα σε συγκεκριμένες ηλικίες, ή ότι προτιμά το ένα από τα δύο φύλα περισσότερο;
ΑΠ: Η αλήθεια είναι ότι ο κίνδυνος εμφάνισης του καρκίνου παχέος εντέρου στον γενικό πληθυσμό αυξάνεται με την ηλικία, με το 90% των περιστατικών
να αφορούν σε άτομα άνω των 50 ετών. Γι ́ αυτό, άλλωστε, ο προσυμπτωματικός εργαστηριακός έλεγχος συστήνεται να ξεκινήσει από αυτή την ηλικία.
Εντούτοις, στις πιο σπάνιες περιπτώσεις που αυτός οφείλεται σε κληρονομική προδιάθεση, προσβάλλει νεαρότερα άτομα, ακόμη και στην ηλικία των 20 ετών.
Εξάλλου, τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη παρατηρείται μια αυξητική τάση νέων περιστατικών σε άτομα νεαρότερης ηλικίας. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι ο καρκίνος παχέος εντέρου που διαγιγνώσκεται σε μικρότερες ηλικίες τείνει να έχει επιθετικότερη συμπεριφορά και να εκδηλώνεται σε πιο προχωρημένο στάδιο.
Διάγνωση και ποσοστά επιβίωσης
ΕΡ: Ποιες μεθόδους διάγνωσης ακολουθούν οι ειδικοί;
ΑΠ: Οι εξετάσεις για την διάγνωση του καρκίνου του εντέρου περιλαμβάνουν:
Ο εντοπισμός της έκτασης της εξάπλωσης του καρκίνου ονομάζεται “σταδιοποίηση”.
Η σταδιοποίηση βοηθά τον γιατρό να συστήσει την καλύτερη θεραπευτική αγωγή ανάλογα με την περίπτωση.
ΕΡ: Αν η διάγνωση γίνει έγκαιρα, πόσο καλή μπορεί να είναι η έκβαση;
ΑΠ: Το ποσοστό επιβίωσης στα 5 χρόνια ανά στάδιο είναι πιο κάτω επομένως είναι σημαντικό να ανιχνεύσουμε τον καρκίνο σε πρώιμα στάδια που έχουν και καλύτερα ποσοστά επιβίωσης.
Στάδιο I 92%.
Στάδιο IIA 87%
Στάδιο IIB 63%.
Στάδιο IIIA 89%
Στάδιο IIIB 69%
Στάδιο IIIC 53%
Στάδιο IV 11%.
ΕΡ: Υπάρχουν επιθετικές μορφές του συγκεκριμένου καρκίνου;
ΑΠ: Υπάρχον μορφές που συνδέονται με διάφορα σύνδρομα και είναι ήδη γνωστό ότι αυτά τα είδη καρκίνου εμφανίζονται σε πιο νεαρές ηλικίες και είναι πιο επιθετικά.
ΕΡ: Ποιες οι πιθανές επιπλοκές;
ΑΠ: Μερικές φορές ο καρκίνος μπορεί να προκαλέσει στάση ή απόφραξη του εντέρου. Τα συμπτώματα είναι ο εμετός, η δυσκοιλιότητα, ο περισφιγμένος πόνος και η διάταση (φούσκωμα) της κοιλιάς. Αυτά τα συμπτώματα όμως μπορεί να παρουσιαστούν και σε άλλες ασθένειες γι΄ αυτό όταν θα προκύψουν είναι πολύ σημαντικό να διαγνωσθούν από τον ιατρό σας.
Θεραπευτικές επιλογές
ΕΡ: Ποια είναι τα στάδια της θεραπείας;
ΑΠ: Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου (κολεκτομή).
Συγκεκριμένα, αφαιρείται το κομμάτι του εντέρου με τον όγκο και στη συνέχεια γίνεται συρραφή (αναστόμωση), ώστε να επανέλθει η συνέχεια στον γαστρεντερικό σωλήνα.
Η συμπληρωματική θεραπεία για τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι η ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία, προ-, δια- και μετεγχειρητικά, οι οποίες όμως εφαρμόζονται κατά περίπτωση και όχι για όλους τους ασθενείς.
Επίσης σε επιλεγμένες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε τεχνικές σαν τον χημειοεμβολισμό και τα καυτηριασμό με ραδιοσυχνότητες (Radio Frequency Ablation).
Τα τελευταία χρόνια μέσα από τις πολυθεματικες μας ομάδες αντιμετωπίζουμε καλύτερα τον καρκίνο του παχέος εντέρου καθώς χρησιμοποιούμε όλα τα μέσα που έχουμε στην διάθεση μας και έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα ακόμα και στην μεταστατική νόσο.
ΕΛΕΝΗ ΜΑΥΡΟΥΔΗ
