Το ευοίωνο μέλλον της Καρδιαγγειακής Ιατρικής στην Κύπρο


TOY ΔΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΥ Μ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ*

Συμπληρώθηκαν πρόσφατα 40 χρόνια από την ίδρυση της Καρδιολογικής Εταιρείας Κύπρου (ΚΕΚ), της πρώτης επιστημονικής εταιρείας του τόπου, η οποία ιδρύθηκε στα τέλη του 1977. Η ΚΕΚ αποτελεί τον αναγνωρισμένο επιστημονικό φορέα της Κύπρου στον τομέα της καρδιολογίας. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας από το 1980 και της Διεθνούς Εταιρείας και Ομοσπονδίας Καρδιολογίας από το 1981.

Σκοπός της Εταιρείας παραμένει διαχρονικά η προαγωγή του κλάδου της καρδιολογίας και των συναφών κλάδων, όπως η παιδοκαρδιολογία και η καρδιοχειρουργική, η επιδίωξη άριστων επιστημονικών και επαγγελματικών συνθηκών εργασίας για τα μέλη της, καθώς και η οργάνωση επιστημονικών συνεδρίων και διαλέξεων με στόχο την αδιάλειπτη επιμόρφωση των μελών της.

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα εξακολουθούν να αποτελούν στις μέρες μας την πρώτη αιτία νοσηρότητας και θνητότητας στις αναπτυγμένες χώρες. Υπολογίζεται, ότι στις χώρες της Ευρωπαϊκής ένωσης καταγράφονται ετησίως 600.000 θάνατοι από καρδιαγγειακές παθήσεις, αν και τα τελευταία χρόνια διαπιστώνεται ελαφρά πτωτική τάση της συχνότητάς τους, η οποία αποδίδεται αφενός στις αποτελεσματικότερες μεθόδους διάγνωσης και αφετέρου στις πιο αποδοτικές φαρμακευτικές και παρεμβατικές θεραπείες.

Κατά γενική παραδοχή επιβάλλεται στις μέρες μας να γίνεται αναφορά στην καρδιαγγειακή ιατρική και όχι στην καρδιολογία, καθώς σήμερα το επιστημονικό μας πεδίο επεκτείνεται και στα μεγάλα αγγεία της καρδιάς, ενώ έχει αρχίσει να επιδεικνύεται ενδιαφέρον και για την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων.

Οι εξελίξεις στην Καρδιολογία αφορούν τόσο τη διάγνωση όσο και τη θεραπεία. Σε ό,τι αφορά τη διάγνωση, καταγράφονται τα τελευταία χρόνια θεαματικές εξελίξεις οι οποίες προέκυψαν από την εξέλιξη των αναίμακτων απεικονιστικών τεχνικών. Έτσι, παρατηρείται πρόοδος τόσο στην ηχοκαρδιογραφία, όσο και στη μαγνητική τομογραφία καρδιάς και στην αξονική στεφανιογραφία.

Η ηχοκαρδιογραφία αναπτύσσεται με σταθερά βήματα και καθώς είναι μια ακίνδυνη, αξιόπιστη και σχετικά χαμηλού κόστους τεχνική, συμβάλλει σημαντικά σε όλες τις φάσεις διαγνωστικής αξιολόγησης και θεραπείας των καρδιακών παθήσεων. Η τρισδιάστατη απεικόνιση καθώς και οι υπερηχογραφικές τεχνικές τύπου strain rate και speckle tracking έχουν ήδη βρει τη θέση τους στον παρακλινικό έλεγχο των καρδιοπαθειών, ενώ η ανάπτυξη πολύ μικρών συσκευών μεγέθους έξυπνου κινητού τηλεφώνου, αναντίλεκτα διευκολύνει τον χειριστή συμπληρώνοντας, χωρίς φυσικά να αντικαθιστά, το κλασσικό στηθοσκόπιο

Η μαγνητική τομογραφία καρδιάς εφαρμόζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις καρδιοπαθειών και έχει συμβάλει σημαντικά στη διαγνωστική διερεύνηση καρδιακών νόσων και κατά κύριο λόγο των μυοκαρδιοπαθειών. Από τις σημαντικότερες δε εξελίξεις αποτελεί το γεγονός ότι πρόσφατα αναπτύχθηκαν βηματοδότες και απινιδωτές συμβατής τεχνολογίας με τη μαγνητική τομογραφία καρδιάς. Αυτό σημαίνει ότι όλος ο πληθυσμός των ασθενών με εμφυτευμένες αντίστοιχες συσκευές μπορεί να απολαμβάνει τα οφέλη αυτής της τεχνικής οποτεδήποτε και για οποιαδήποτε νόσο κρίνεται απαραίτητη.

Κύριος πληθυσμός για την εφαρμογή της αξονικής στεφανιογραφίας είναι άτομα όπου η αρνητική προγνωστική αξία της μεθόδου θα ολοκληρώσει το διαγνωστικό αλγόριθμο, θα δώσει δηλαδή σαφή διαγνωστική εικόνα, αποκλείοντας ταυτόχρονα άλλες σοβαρές παθήσεις, που μπορεί να εκδηλωθούν με θωρακικό άλγος. Σε ασθενείς με πιθανή στεφανιαία νόσο θα πρέπει να προτάσσεται η λεπτομερής κλινική αξιολόγηση, η απλή δοκιμασία κόπωσης και ενδεχόμενα αμέσως μετά η κλασική στεφανιογραφία, εφόσον υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για εκδήλωση στεφανιαίας νόσου.

Στο τομέα της θεραπείας των καρδιαγγειακών παθήσεων, η πρόοδος η οποία καταγράφεται τα τελευταία χρόνια είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή και αλματώδης.

Η εφαρμογή προγραμμάτων Πρωτογενούς Αγγειοπλαστικής από τα κρατικά νοσηλευτήρια το 2013, σε συνδυασμό με τα ήδη υπάρχοντα προγράμματα των αιμοδυμανικών εργαστηρίων του ιδιωτικού τομέα, οδήγησε στην εντυπωσιακή αύξηση του ποσοστού των ασθενών με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου που υποβάλλεται σε πρωτογενή αγγειοπλαστική σε παγκύπρια βάση. Στην αύξηση αυτή συνέβαλε ουσιαστικά και η ένταξη των περιστατικών εμφραγμάτων των Νοσοκομείων Λάρνακας και Πάφου στα προγράμματα Πρωτογενούς αγγειοπλαστικής των Νοσοκομείων Λευκωσίας και Λεμεσού αντίστοιχα.

Από τις πλέον σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα της καρδιολογίας είναι η διαδερμική, διακαθετηριακή εμφύτευση-αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας (τεχνική TAVI, Transcatheter Aortic Valve Implantation) από τεχνητή βιολογική βαλβίδα, της οποίας η τοποθέτηση γίνεται με τη βοήθεια πηδαλιουχούμενου καθετήρα που εισέρχεται με δια-μηριαία προσπέλαση. Με την νέα αυτή θεραπευτική, ελάχιστα παρεμβατική προσέγγιση προσφέρεται μια ιατρικά τεκμηριωμένη πλέον λύση σε ασθενείς με μέτριο ή υψηλό κίνδυνο για εγχείρηση ή σε ανεγχείρητους ασθενείς. Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος εφαρμόζεται επιτυχώς και στον τόπο μας από το 2011 τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, από έμπειρες ομάδες επεμβατικών καρδιολόγων. Παράλληλα γίνονται προσπάθειες για διαδερμική επιδιόρθωση περιπτώσεων ανεπάρκειας της μιτροειδούς βαλβίδας με χρήση καθετήρα και αποφυγή της χειρουργικής παρέμβασης.

Σημαντικές εξελίξεις και επιτυχίες, έχουν να παρουσιάσουν οι Κύπριοι καρδιολόγοι και στον τομέα της Ηλεκτροφυσιολογίας. Δύσκολες αρρυθμίες που παλαιότερα αποστέλλονταν στο εξωτερικό, αντιμετωπίζονται πλέον στη Κύπρο με την μέθοδο της ηλεκτροφυσιολογικής μελέτης και της θεραπευτικής κατάλυσης ή την εμφύτευση συσκευών απινίδωσης, ενώ η εμφύτευση βηματοδοτών αποτελεί επέμβαση ρουτίνας για πάνω από τριάντα χρόνια. Η κολπική μαρμαρυγή συνεχίζει να εμφανίζεται σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες και αναδεικνύεται σε μια νέα επιδημία. Για την αντιμετώπισή της, σε επιλεγμένες ομάδες ως λύση επιλογής προκρίνεται η καρδιοπηξία η οποία αποτελεί μόνιμη θεραπευτική επιλογή.

Στον τομέα των φαρμάκων οι εξελίξεις έχουν βοηθήσει τον κυπριακό πληθυσμό να έχει χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης και καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου και της αρτηριακής πίεσης. Ο καλύτερος έλεγχος αυτών των παραγόντων κινδύνου οδηγεί και στην επιστημονικά τεκμηριωμένη ταυτόχρονη μείωση των εμφραγμάτων και των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Τα νεότερα αντιαιμοπεταλιακά και αντιπηκτικά φάρμακα έχουν επίσης συμβάλει στη μείωση των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, όπως και στη μείωση της υποτροπής των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου. Νεότερα φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια βελτίωσαν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, κυρίως δια της μείωσης της ανάγκης για εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Σταθερά βήματα προόδου καταγράφονται και στον τομέα της καρδιοχειρουργικής στα έξι κέντρα που δραστηριοποιούνται στον τόπο μας, τα οποία διενεργούν επεμβάσεις ευρέος φάσματος της συγκεκριμένης ειδικότητας, προσφέροντας παράλληλα κάλυψη στα αιμοδυναμικά εργαστήρια. Επεμβάσεις για τις οποίες στο παρελθόν επιβαλλόταν η μεταφορά του ασθενή στο εξωτερικό, γίνονται πλέον με συγκρίσιμα αποτελέσματα και πολύ καλή τελική έκβαση και στην Κύπρο, αποφεύγοντας έτσι την ταλαιπωρία των ασθενών και των οικογενειών τους.

Η σημαντική εμπειρία και η επιστημονική επάρκεια στην υποειδικότητα τηςπαιδοκαρδιολογίας στον τόπο μας οδήγησε στην σημαντική αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης και πρωτίστως στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με συγγενείς καρδιοπάθειες.

Συμπερασματικά, η καρδιολογία διανύει στις μέρες μας μια αδιαμφισβήτητη πορεία προόδου και οι προσφερόμενες υπηρεσίες της δεν υστερούν έναντι εκείνων άλλων προηγμένων χωρών.

Μέσα από τη συνεχή μετεκπαίδευση των καρδιολόγων και την αδιάκοπη ενημέρωσή τους για τις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα τους, διασφαλίζεται η συνέχιση της παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών που αφορούν στην ειδικότητα της καρδιολογίας και των όμορων ειδικοτήτων της καρδιοχειρουργικής και παιδοκαρδιολογίας.

*Πρόεδρος Καρδιολογικής Εταιρείας Κύπρου




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.



Newsletter











321