ΤΗΣ ΘΕΚΛΑΣ ΕΛ ΡΙΖ*
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Λογοθεραπείας ή αλλιώς όπως έχει πρόσφατα μετονομαστεί στα αγγλικάEuropean Speech and Language Therapy Association (ESLA) θα γιορτάσει την Ευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας στις 6 Μαρτίου 2021. Στόχος αυτής της ετήσιας ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις διαταραχές επικοινωνίας και κατάποσης. Το θέμα για το έτος 2021, είναι η «Τηλεπρακτική και η Ψηφιακή Τεχνολογία στη Λογοθεραπεία».
Η τηλεπρακτική έχει τη δυνατότητα να συνδέει και να παρέχει υπηρεσίες λογοθεραπείας σε άτομα που δεν έχουν πρόσβαση στους παραδοσιακούς τρόπους παροχής λογοθεραπείας. Ο Αμερικάνικος Σύλλογος Λόγου, Ομιλίας και Ακοής (ASHA, 2021) καθορίζει τον όρο τηλεπρακτική ως “η εφαρμογή της τεχνολογίας κατά την παροχή επαγγελματικών υπηρεσιών λογοθεραπείας εξ αποστάσεως, συνδέοντας τον κλινικό με τον πελάτη για αξιολόγηση, παρέμβαση ή/και συμβουλευτική.”
Μεγάλη μερίδα των Λογοπαθολόγων θεωρεί τη διά ζώσης παρέμβαση ως το ‘χρυσό πρότυπο’ για την παροχή υπηρεσιών. Ωστόσο, υπάρχουν ισχυρά ερευνητικά τεκμήρια που υποστηρίζουν τη χρήση της τηλεπρακτικής στις διαταραχές επικοινωνίας. Η αποτελεσματικότητας της τηλεπρακτικής έχει τεκμηριωθεί σε παιδιά και ενήλικες με αναπτυξιακές διαταραχές, γενετικά σύνδρομα και επίκτητες εγκεφαλικές και οργανικές βλάβες που προκαλούν διαταραχές επικοινωνίας και προβλήματα κατάποσης όπως αφασία, δυσφαγία, δυσαρθρία, διαταραχές φωνής, διαταραχές ροής, και γνωστικές διαταραχές.
Η τηλεπρακτική εφαρμόζεται λόγω ορισμένων περιοριστικών παραγόντων, όπως η δυσκολία διακίνησης του ατόμου, η μεγάλη απόσταση μεταξύ Λογοπαθολόγου και ασθενή, ο μειωμένος αριθμός Λογοπαθολόγων σε απομακρυσμένες περιοχές και σε περιπτώσεις πανδημίας (π.χ. Covid-19). Η χρήση της συμβάλλει στην επίτευξη καθολικής κάλυψης υγείας, βελτιώνοντας τη πρόσβαση των ασθενών σε ποιοτικές, οικονομικά αποδοτικές, υπηρεσίες υγείας όπου κι αν βρίσκονται (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 2016).
Η άμεση παροχή υπηρεσιών Λογοθεραπείας μέσω της τηλεπρακτικής, στην καθημερινότητα των ατόμων, έχει πολλά θετικά αποτελέσματα. Η τηλεπρακτική οδηγεί σε βελτιωμένο λειτουργικό αποτέλεσμα βελτιστοποιώντας την ρύθμιση του χρόνου, την ένταση και την αλληλουχία της παρέμβασης. Ένα πρόσθετο όφελος είναι το πλαίσιο που πραγματοποιείται η τηλεπρακτική, αφού παρέχει ένα προβλέψιμο περιβάλλον που μειώνει το
άγχος, αυξάνει την ικανοποίηση των ατόμων, την αυτό-διαχείριση και βοηθά στην γενίκευση της συμπεριφοράς ή του επιθυμητού αποτελέσματος. Εξίσου σημαντικό, είναι η στήριξη των αναγκών του ατόμου, αφού η τηλεπρακτική προσφέρει τη δυνατότητα να ξεπεράσει εμπόδια όπως η πρόσβαση, η απόσταση, κινητικές δυσκολίες, και περιοριστικά προγράμματα εργασίας Είναι ευθύνη του Λογοπαθολόγου να εξετάσει την καταλληλόλητα της τηλεπρακτικής για τον εκάστοτε ασθενή. Οι περιορισμοί περιλαμβάνουν την σοβαρότητα της διαταραχής, το επίπεδο των γνωστικών ικανοτήτων του ασθενούς, τη φυσική αντοχή, τη θέληση του ατόμου, την καταλληλόλητα του περιβάλλοντος, την πρόσβαση στον απαραίτητο τεχνικό εξοπλισμό, την εξοικείωση με την τεχνολογία και τη στήριξη της οικογένειας/φροντιστή.
Οι επαγγελματίες Λογοπαθολόγοι είναι υπόχρεοι να ακολουθούν τη νομοθεσία της χώρας όπου εργάζονται καθώς και της χώρας στην οποία διαμένει ο ασθενής, ενώ παράλληλα να εφαρμόζουν τον Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας του επαγγέλματος. Στην Κύπρο, ο οργανισμός που είναι υπεύθυνος για το επάγγελμα του Λογοπαθολόγου είναι ο Σύλλογος Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων Κύπρου. Παράλληλα με τις νομικές και δεοντολογικές υποχρεώσεις, οι Λογοπαθολόγοι θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι για τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά/προτιμήσεις του κάθε ασθενή και να αξιοποιούν την καταλληλότερη μέθοδο για τις ανάγκες του.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Λογοθεραπείας θα προσφέρει δωρεάν διαδικτυακό σεμινάριο με θέμα τη τηλεπρακτική στις 6 Μαρτίου η ώρα 11:00. Το σεμινάριο θα είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της CPLOL και μπορείτε να έχετε πρόσβαση εδώ.
*Τελειόφοιτη Φοιτήτρια Τμήμα Επιστημών Αποκατάστασης ΤΕΠΑΚ Πρόγραμμα Σπουδών Λογοθεραπείας
Με την έγκριση του Συλλόγου Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων Κύπρου
References: Weidner, K., & Lowman, J. (2020). Telepractice for Adult Speech-Language Pathology Services: A Systematic Review. Perspectives Of The ASHA Special Interest Groups, 5(1), 326-338. doi: 10.1044/2019_persp-19-00146
