ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΑΚΥΛΑ* ΚΑΙ ΔΡΟΣ ΗΛΙΑ ΓΡΑΒΑΝΗ**
Τις τελευταίες μέρες αρκετές στατιστικές αναλύσεις βλέπουν το φως της δημοσιότητας σε σχέση με τα επιβεβαιωμένα κρούσματα του κορωνοϊού στη χώρα μας. Εξαιτίας ελλειπούς ακόμη παροχής δεδομένων προς την ερευνητική κοινότητα αλλά και του σχετικά μικρού στατιστικού δείγματος, δεν είναι εύκολη η εξαγωγή σαφών συμπερασμάτων για τη διάδοση της νόσου στον Κυπριακό πληθυσμό. Σε γενικές γραμμές φαίνεται να επικρατεί η άποψη ότι η νόσος απειλεί κυρίως μεγαλύτερες ηλικίες. Παρολαυτά, μία τέτοια εικόνα απαιτεί μια στάθμιση της ηλικιακής κατανομής των κρουσμάτων σε συνάρτηση με την ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού. Με βάση την καταγεγραμμένη εικόνα για τη διάδοση της νόσου στις 31/3/2020 (έκθεση Υπουργείου Υγείας), παρατηρείται μία σαφής μετατόπιση της ηλικιακής κατανομής των κρουσμάτων κατά μία δεκαετία σε σχέση με την ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού (σχήμα 1).
Σχήμα 1. Ποσοστό εμφάνισης κρουσμάτων ανά ηλικιακή ομάδα (πορτοκαλί) και ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού της Κύπρου (μπλε).
Συγκεκριμένα, όπως έχει αναφερθεί και σε σχετικά δημοσιεύματα, η διάμεσος ηλικία του μέχρι 31/3/2020 δείγματος των επιβεβαιώμενων κρουσμάτων είναι τα 48 χρόνια. Από μόνη της αυτή η πληροφορία έχει περιορισμένο περιεχόμενο. Αν τη δούμε όμως σε συνάρτηση με την ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού της Κύπρου, φαίνεται ότι υπάρχει μία μετατόπιση της τάξης των 10 χρόνων προς τα πάνω σε σχέση με τη διάμεσο ηλικία του πληθυσμού της Κύπρου που είναι τα 37 χρόνια (Σχήμα 2). Η διαφορά αυτή δείχνει να επιβεβαιώνει την εντύπωση υψηλότερης προσβολής των μεγαλύτερων ηλικιών.
Σχήμα 2. Η αθροιστική κατανομή της συχνότητας των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων (στις 31/3/2020) σε συνάρτηση με την ηλικία (πορτοκαλί καμπύλες) και της ηλικίας του πληθυσμού της Κύπρου (μπλε καμπύλες).
Η εικόνα αυτή όμως γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα όταν συνδυάσουμε τις παραπάνω κατανομές και επικεντρωθούμε στην αναλογία επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε σχέση με τον πληθυσμό κάθε ηλικιακής ομάδας. Σε αυτή την περίπτωση, προκύπτει πολύ χαμήλοτερη αναλογία στις ηλικίες κάτω των 30 ετών και ειδικά στις πολύ μικρές ηλικίες. Συνεπώς, η σχετική μετατόπιση της διαμέσου ηλικίας των κρουσμάτων σε σχέση με αυτήν του πληθυσμού της Κύπρου, οφείλεται κυρίως στην πολύ μικρή συμμετοχή των ηλικιών κάτω των 30 χρονών στα κρούσματα σε σχέση με τον πληθυσμό αυτών των ηλικιακών ομάδων (σχήμα 3).
Σχήμα 3. Αριθμός κρουσμάτων ανά 1000 άτομα κάθε ηλικιακής ομάδας (δεδομενα 31/3/2020).
Αυτό μπορεί να ερμηνευθεί πιθανώς ως αποτέλεσμα της περιορισμένης εμφάνισης καθαρών συμπτωμάτων του κορονοϊού και συνεπώς της πιο περιορισμένης καταγραφής των κρουσμάτων στις μικρότερες ηλικίες. Επιπλέον όμως, στις πολύ μικρές ηλικίες η περιορισμένη κινητικότητα των ατόμων μάλλον συνηγορεί και σε περιορισμένη μετάδοση του ιού.
Αντίθετα, σε ηλικίες άνω των 30 ετών παρουσιάζεται μια σχετικά σταθερή αναλογία επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανά χίλια άτομα πληθυσμού συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας. Με άλλα λόγια η πραγματική διασπορά του ιού φαίνεται να είναι πρακτικά ομοιόμορφη σε άτομα ηλικιας άνω των 30 ετών με προσβολές της τάξεως των 0.4 ατόμων ανά 1000 άτομα, πάντα με βάση τα στοιχεία μέχρι τις 31/3/2020. Η προηγούμενη τιμή φυσικά αναμένεται να αυξηθεί, είναι σημαντικό όμως να διερευνηθεί αν θα αλλάξει η συγκεκριμένη εικόνα με μετακίνηση των κρουσμάτων σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες.
Η διενέργεια περισσότερων διαγνωστικών ελέγχων με ικανή διασπορά στις διάφορες ηλικίες στο προσεχές μέλλον θα δώσει πολύτιμη πληροφορία για την πραγματική εξάπλωση του ιού στη χώρα μας.
* Πρόεδρος Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής (ΠΟΜΗΓΕ), Σχολή Μηχανικής και Τεχνολογίας, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου & Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Αριστείας ‘Ερατοσθένης’ / έργο ‘EXCELSIOR’ H2020 TEAMING
** Ειδικός Επιστήμονας του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής (ΠΟΜΗΓΕ), Σχολή Μηχανικής και Τεχνολογίας, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Κέντρο Αριστείας ‘Ερατοσθένης’ και έργο ‘EXCELSIOR’ H2020 TEAMING
