ΑΘΗΝΑ(ΑΠΕ-ΜΠΕ)- Αυξητικές τάσεις παρουσιάζουν τα σαρκώματα την τελευταία δεκαετία, ωστόσο αν διαγνωστούν έγκαιρα οι πιθανότητες επιβίωσης, σε ορισμένους τύπους, ξεπερνούν το 80%. Κάτι που πριν από μερικά χρόνια ήταν ανέφικτο αναφέρει στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ» ο πλαστικός και επανορθωτικός χειρουργός, Πανεπιστημιακός υπότροφος και Επιστημονικός Συνεργάτης του Πανεπιστημίου Αθηνών, δρ. Δημήτρης Καρυπίδης.
Όπως εξηγεί ο κ. Καρυπίδης το σάρκωμα είναι ένας αρκετά επιθετικός τύπος καρκίνου, με αρκετούς υποτύπους και προέρχεται από τα μαλακά μόρια (σσ μύες, τένοντες, λίπος, αιμοφόρα αγγεία, νεύρα και σύνδεσμοι). «Υπάρχουν πάνω από 40 τύποι σαρκώματος, αλλά στην πλειονότητα σε ποσοστό περίπου 60% οι όγκοι αυτοί αναπτύσσονται στα χέρια και τα πόδια. Ένα 20% εμφανίζεται στο θώρακα και την κοιλιά, και ένα 10% στο κεφάλι και το λαιμό. Τύποι όπως αγγειοσάρκωμα, λιποσάρκωμα, λειομυοσάρκωμα απαντώνται πιο συχνά απ' ότι πχ το σάρκωμα Καπόζι, που είναι μία πολύ ειδική περίπτωση και αφορά ανοσοκατεσταλμένους ή άτομα με Έιτζ, και γενικά ανθρώπους που δεν έχουν καλό ανοσοποιητικό σύστημα».
Διπλάσια ποσοστά σε νεότερες ηλικίες
Τα σαρκώματα λέει ο κ. Καρυπίδης ενώ μέχρι προ δεκαετίας ήταν μία πολύ σπάνια μορφή καρκίνου, περίπου στο 1%, έχουν αρχίσει και παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις, και ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικίες (μετεφηβικές, νεαροί ενήλικες), τα ποσοστά έχουν σχεδόν διπλασιαστεί.
Συμπτώματα
Υπάρχουν άραγε συμπτώματα που εντοπίζονται εγκαίρως; «Αυτό που θα πρέπει να ξέρει ο ασθενής είναι ότι κάποια διόγκωση που μπορεί να παρατηρήσει, ή μία απότομη αύξηση σε κάποιο όγκο μικρό που ψηλαφεί, μπορεί να είναι μεταξύ των ύποπτων συμπτωμάτων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν πρώτη διάγνωση για σάρκωμα. Σίγουρα όμως χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση», λέει ο γιατρός.
Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού παίζει σημαντικό ρόλο
Για τα αίτια ο επανορθωτικός γιατρός αναφέρει ότι λίγο πολύ είναι άγνωστα. «Ενέχεται σε αρκετά μεγάλο βαθμό το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού και στο πως αντιδρά σε κάποια ερεθίσματα. Δηλαδή άναρχης παραγωγής και ανάπτυξης του εν λόγω ιστού». Πέραν του ανοσοποιητικού «ενόχου», μπορεί να παίζει ρόλο η κληρονομικότητα σε κάποια μορφή σαρκώματος; «Γενετικό υπόβαθρο έχουν τα πάντα. Και υπάρχουν μάλιστα γονιδιακές εξετάσεις, όπου μπορούμε να εντοπίσουμε τους τύπους ανάλογα με κάποιες συγκεκριμένες μεταλλάξεις που υπάρχουν στα γονίδια, στους συγκεκριμένους ιστολογικούς τύπους. Από κει και πέρα κάτι που να είναι γονίδιο και να εμπλέκεται συγκεκριμένα στο σάρκωμα, όχι, αυτό δεν έχει ακόμη αποδειχτεί», συμπληρώνει.
Η γρήγορη διάγνωση άλλαξε το τοπίο στην επιβίωση του ασθενούς
Παλαιότερα το άκουσμα και μόνο της λέξης σάρκωμα τρομοκρατούσε τον κόσμο, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις ο χρόνος ζωής που απέμενε για τον ασθενή ήταν λίγος. Τώρα είναι λιγότερο θανατηφόρο; «Ακριβώς. Η μεγάλη πρόοδος της επιστήμης ακουμπά στη γρήγορη διάγνωση και την άμεση αντιμετώπιση. Η γρήγορη διάγνωση οφείλεται στους γονιδιακούς ελέγχους που πιστοποιούν και ταυτοποιούν την ιδιαίτερη ιστολογική εικόνα και συνεπώς τη θεραπεία. Παλαιότερα η διαδικασία ταυτοποίησης ήταν και πιο χρονοβόρα και λιγότερο ειδική. Η θνητότητα διαφέρει ανάλογα με τον τύπο και το βαθμό. Είναι κάτι όμως που μπορεί να προληφθεί σε πάρα πολλές περιπτώσεις και αν εντοπιστεί ο όγκος σε αρχικά στάδια, το ποσοστό επιβίωσης είναι πάρα πολύ καλό, ξεπερνάει δηλαδή το 80%. Το στοίχημα εκεί είναι να γίνει γρήγορα η διάγνωση και ακολούθως η εκτομή».
Πολλά υποσχόμενη η αντιμετώπιση με αντιαγγειογενετικά φάρμακα και ανοσοθεραπείες
Όσον αφορά τις θεραπείες ο δρ. Καρυπίδης αναφέρει ότι εκτός από χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες, υπάρχουν και άλλες συμπληρωματικές θεραπείες που είναι στοχευμένες (σσ ανοσοθεραπείες) και αφορούν κυρίως σε μονοκλωνικά αντισώματα. «Αυτά κατά κάποιον τρόπο προσβάλλουν ορισμένες πρωτεΐνες, μέσα από τα κύτταρα του σαρκώματος και σταματούν την ανάπτυξη του. Έτσι υπάρχει συρρίκνωση του όγκου και αύξηση της επιβίωσης. Επίσης υπάρχουν και αντιαγγειογενετικά φάρμακα που καταστρέφουν τα αγγεία που θρέφουν ένα όγκο, οπότε καταστρέφοντας τα αγγεία που τον συντηρούν, καταστρέφεται και ο όγκος».
Εν κατακλείδι ο δρ Καρυπίδης τονίζει ότι τα ευχάριστα νέα είναι πως πρώτον έχει βελτιωθεί κατά πολύ ο χρόνος διάγνωσης, που αυτό εξορισμού βελτιώνει την πρόγνωση και λύνει και τα χέρια του γιατρού στην αντιμετώπιση, και δεύτερον υπάρχουν αρκετές καινούργιες θεραπείες που υπόσχονται πολλά σε ένα μεγάλο αριθμό ιστολογικών τύπου του εν λόγω καρκίνου.
*Ο κ. Καρυπίδης είναι επίσης Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πλαστικής Χειρουργικής του Queen Mary University of London και Επίτιμος Διδάσκων στο Τμήμα Δερματολογίας του Πανεπιστήμιου Cardiff της Ουαλίας
