ΤΗΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΜΟΥΡΟΥΖΙΔΗ RD, MSc, BSc*
Η ψωρίαση είναι μια αυτοάνοση ασθένεια, που σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αντί να επιτίθεται σε εξωτερικούς κινδύνους για να προστατέψει τον οργανισμό μας, επιτίθεται στον ίδιο τον οργανισμό προκαλώντας φλεγμονές. Η ψωρίαση εμφανίζεται, με την ίδια συχνότητα, σε άντρες και γυναίκες συνήθως στις ηλικίες από τα 15 μέχρι τα 35 χρόνια.
Πώς εμφανίζεται
Η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική αλλά εμφανίζεται σε άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση, η οποία ενεργοποιείται με διάφορους παράγοντες. Οι παράγοντες που μπορεί να ενεργοποιήσουν το γονίδιο της ψωρίασης, δεν είναι οι ίδιοι σε όλα τα άτομα. Κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες περιλαμβάνουν το άγχος, τους τραυματισμούς στο δέρμα και κάποια μόλυνση η οποία ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης, παρόλο που δεν είναι εντελώς αποδεδειγμένο μπορεί να την προκαλέσουν οι αλλεργίες, η διατροφή, καθώς και οι καιρικές συνθήκες.
Συμπτώματα
Τα κύρια συμπτώματα της ψωρίασης είναι κόκκινες, ανυψωμένες, λεπιδωτές πληγές που συνήθως βρίσκονται στο κρανίο, στο πρόσωπο (ειδικότερα στα φρύδια, στο άνω χείλος, στο μέτωπο και στη γραμμή των μαλλιών), στα χέρια, στα πόδια, στα νύχια, στα γεννητικά όργανα, στις μασχάλες και στην περιοχή κάτω από το στήθος. Υπάρχουν 5 διαφορετικά είδη ψωρίασης ανάλογα με το χρώμα, το μέγεθος και την περιοχή των πληγών που εμφανίζονται. Οι πληγές αυτές προκαλούν φαγούρα, κάψιμο και τσιμπήματα.
Επιπτώσεις
Σε περίπτωση που η ψωρίαση δεν αντιμετωπιστεί σωστά, υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για να εμφανιστούν μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακά προβλήματα, υπέρταση, εγκεφαλικό, διαβήτης τύπου 2, υπερλιπιδαιμία, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, λέμφωμα, καρκίνος του δέρματος, χρόνια πνευμονική διαταραχή και φλεβική θρομβοεμβολή.
Επίσης, το 30% των ασθενών που πάσχουν από ψωρίαση, εμφανίζουν και ψωριακή αρθρίτιδα, η οποία προκαλεί πόνο, ακαμψία και φούσκωμα γύρω από τις αρθρώσεις. Η ψωριακή αρθρίτιδα, πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα, για να μην προκαλέσει μόνιμες ζημιές στις αρθρώσεις. Από έρευνες φάνηκε ότι καθυστέρηση 6 μηνών στην αντιμετώπιση της ψωριακής αρθρίτιδας, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ζημιά στην άρθρωση.
Διατροφική αντιμετώπιση της ψωρίασης
Η ορθή και επιλεγμένη για την περίπτωση διατροφή μπορεί να αντιμετωπίσει την ψωρίαση και τις επιπτώσεις που αυτή προκαλεί στον οργανισμό.
Σε περίπτωση που ένας ασθενής είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος, πρέπει να χάσει το περιττό βάρος, μέχρι να φτάσει στα φυσιολογικά επίπεδα. Το περιττό λίπος στο σώμα επιταχύνει την ασθένεια, προκαλώντας ακόμη περισσότερες φλεγμονές.
Στην περίπτωση που οι βιοχημικοί δείκτες της χοληστερόλης, των τριγλυκεριδίων και της γλυκόζης δεν είναι στα φυσιολογικά επίπεδα, θα πρέπει να διορθωθούν μέσω της διατροφής, για πρόληψη και απάμβλυνση των επιπτώσεων που προκαλεί η ψωρίαση.
Η βιταμίνη Δ φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ψωρίασης. Μπορούμε να πάρουμε Βιταμίνη Δ από τον ήλιο, χωρίς όμως τη χρήση αντηλιακών προϊόντων. Χρειάζονται τουλάχιστον 15 λεπτά την ημέρα έκθεσης των χεριών και ποδιών στον ήλιο. Στην περίπτωση που η βιταμίνη Δ είναι σε χαμηλά επίπεδα, συνιστάται η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής.
Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα παρέχουν αντιφλεγμονώδη δράση και συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση της ψωρίασης. Βρίσκονται κυρίως στα ψάρια και συγκεκριμένα στον σολωμό, τον τόνο, τις σαρδέλλες, το σκουμπρί, το χέλι, τη ρέγγα, την πέστροφα και την πέρκα. Είναι σημαντικό, τα άτομα που πάσχουν από αυτοάνοσες ασθένειες να καταναλώνουν 3-4 φορές την εβδομάδα ψάρι και οι 2 τουλάχιστον φορές να αποτελούνται από τα συγκεκριμένα ψάρια. Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα βρίσκονται επίσης σε σπόρους και ξηρούς καρπούς όπως τον λιναρόσπορο, τον κολοκυθόσπορο, τα καρύδια, το σισάμι και τα chia seeds. Σε περίπτωση που χρειάζεται, υπάρχουν συμπληρώματα ωμέγα 3 τα οποία όμως πρέπει να αποφεύγονται στην περίπτωση που ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτικά φάρμακα.
Η πρόσληψη ζωικού λίπους πρέπει να μειώνεται στα άτομα που έχουν αυτοάνοσες ασθένειες, αφού συμβάλλει στην εμφάνιση ακόμη περισσότερων φλεγμονών. Για τον λόγο αυτό πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και να προτιμώνται τα άσπρα κρέατα που περιέχουν λιγότερο λίπος. Πρόσθετα, η πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων πρέπει να γίνεται με μέτρο, αφού περιέχουν αυξημένα λιπαρά.
Η βιταμίνη Α συμβάλλει στην υγεία του δέρματος και κατά συνέπεια είναι ευεργετική στην περίπτωση της ψωρίασης. Φαγητά πλούσια σε βιταμίνη Α είναι τα καρότα, η γλυκοπατάτα, η κολοκύθα, το σπανάκι, το κραμπί, οι κόκκινες πιπεριές, το βερίκοκο, το μαρούλι, το μπρόκολο, το μάνγκο και το μανταρίνι.
Ο ψευδάργυρος είναι επίσης ευεργετικός για τις ασθένειες του δέρματος. Φαγητά πλούσια σε ψευδάργυρο είναι τα φασόλια, τα θαλασσινά, τα πουλερικά, το βοδινό κρέας, τα αυγά, το γάλα, τα φυστίκια, η βρώμη, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και η μαγιά.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες είναι πολύ βοηθητικές στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και συγκεκριμένα οι φλαβόνες έχουν κυτταροπροστατευτικές ιδιότητες. Οι φλαβόνες βρίσκονται στα καρότα, τις πιπεριές, το σέλινο, το ελαιόλαδο, τον δυόσμο, το δενδρολίβανο και το θυμάρι. Οι τροφές αυτές είναι καλό να περιλαμβάνονται στη διατροφή των ατόμων που πάσχουν από ψωρίαση.
Το κόκκινο τριφύλλι φαίνεται να βοηθά στη ψωρίαση, αλλά πρέπει να αποφεύγεται στις περιπτώσεις που ο ασθενής λαμβάνει το φάρμακο Warfarin ή κάνει κάποια ορμονική θεραπεία. Άλλες τροφές όπως το ζιζάνιο του επισκόπου, το αβοκάντο, η γλυκόριζα, η κόκκινη πιπεριά, οι Βραζιλιάνικοι ξηροί καρποί και η ανδράχλη, ερευνώνται αν έχουν ευεργετικές ιδιότητες στην περίπτωση της ψωρίασης, αλλά ακόμα δεν έχουν επιβεβαιωθεί.
Αρκετοί ασθενείς με ψωρίαση φάνηκε ότι όταν ακολουθούν δίαιτα χωρίς γλουτένη έχουν μειωμένα συμπτώματα της ασθένειας. Δεν σημαίνει όμως ότι αυτή η δίαιτα πρέπει να ακολουθείται από όλους τους ασθενείς, ειδικά στην περίπτωση που δεν παρουσιάστηκε κάποια ευαισθησία στη γλουτένη.
Όπως σε όλες τις αυτοάνοσες ασθένειες, έτσι και στην περίπτωση της ψωρίασης, η επιλεγμένη διατροφή αντιμετωπίζει και ελαχιστοποιεί τις δυσάρεστες επιδράσεις της ψωρίασης στον οργανισμό. Η απόκτηση ορθών διατροφικών συνηθειών είναι καθοριστικός παράγοντας στην αποτροπή καθώς και στον περιορισμό των αρνητικών συνεπειών που έχουν οι περισσότερες ασθένειες της εποχής μας.
*Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Θεοδόση Πιερίδη 14 - 16, 2480, Τσέρι
loukia.mourouzidi@gmail.com
99910032
