Παγωτό-γλυκιά απόλαυση


ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΕΛΕΝΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ* ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΗΜΙΝΑΣ ΔΑΡΑ*

Το παγωτό, έρχεται στον νου μας, κυρίως το καλοκαίρι όπου πιάνουν οι ζέστες, πηγαίνουμε στην θάλασσα, και θέλουμε κάτι δροσιστικό να καταναλώσουμε. Ενώ το παγωτό πλέον έχει πάρει διάφορες μορφές, και ενώ πλέον θυμίζει τέχνη με όλα τα υλικά που μπορούμε να προσθέσουμε από πάνω, ενδιαφέρον έχει η ιστορία του.

Οι πρώτες γραπτές αναφορές προέρχονται από την Κίνα του 2000 π.Χ. όπου  έβγαζαν στο χιόνι για να πήξει, μείγμα από ελαφρώς βρασμένο ρύζι, μυρωδικά και γάλα.  Ο προάγγελος του σορμπέ ήταν γάλα με παγωμένους χυμούς φρούτων, παρασκεύασμα που έφερε στην Ευρώπη ο Μάρκο Πόλο, για να διαδοθεί στην Ιταλία, στη Γαλλία, σε ολόκληρη την Ευρώπη και να περάσει στην ιστορία όταν βεβαίως εφευρέθηκε η ψύξη.

Ιστορικές ημερομηνίες παγωτού

  • 2000 πχ στην Κίνα
  • παράχθηκε για πρώτη φορά στην Ιταλία τον 17ο αιώνα
  • εμφανίστηκε στην Αμερική τον 18ο αιώνα

Θρεπτική αξία του παγωτού

Το παγωτό, περιέχει πρωτεΐνες (µε υψηλή βιολογική αξία 95%), λίπη (0-13γρ/100γρ), υδατάνθρακες (20-25γρ/100γρ), άλατα, ασβέστιο (σε υψηλή βιοδιαθεσιμότητα), φώσφορο, και βιταμίνες Α, Β1, Β2 και Β12.

Αντιθέτως, υστερεί σε σίδηρο, βιταμίνη D και C.

Θερμιδικά καλύπτει:το 5- 10% των ημερήσιων αναγκών σε ενέργεια (75-240 θερµ/100γρ), το 5-10% των αναγκών σε πρωτεΐνες, το 8-10% των αναγκών σε υδατάνθρακες, το 10-15% των αναγκών σε λίπη, το 15-20% των αναγκών σε βιταμίνη Α, το 20% των αναγκών σε βιταμίνη Β12, και το 40% των αναγκών σε ασβέστιο και φώσφορο.

Τα «υπέρ» του παγωτού:

  • Το παγωτό είναι καλή πηγή λήψης του γάλακτος και παρέχει στον οργανισμό σημαντικότατα θρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, ριβοφλαβίνη, φώσφορο, πρωτεΐνη, μαγνήσιο, βιταμίνες Β12, Α, Β6, D και νιασίνη.
  • Το παγωτό περιέχει επίσης κακάο, ξηρούς καρπούς και φρούτα. Το κακάο και οι ξηροί καρποί περιέχουν πολυφαινόλες, οι οποίες είναι γνωστές για την αντιοξειδωτική τους δράση.
  • Το μεγαλύτερο μέρος των πρωτεϊνών στο παγωτό προέρχονται από το γάλα και είναι υψηλής βιολογικής αξίας.
  • Τα λιπαρά του παγωτού προέρχονται από το λίπος του γάλακτος και αυξάνουν την ενεργειακή αξία του παγωτού.
  • Tο παγωτό σοκολάτα έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά σε σχέση με τα υπόλοιπα παγωτά.
  • Δεν έχουν όλα τα κορεσμένα λιπαρά οξέα αρνητική επίπτωση στο λιπιδαιμικό προφιλ, και παράδειγμα αυτού είναι το στεατικό οξύ που περιέχεται στη σοκολάτα.
  • Πολλές επιστημονικές έρευνες υποστηρίζουν ότι το παγωτό έχει έντονη αγχολυτική δράση, βελτιώνει τη διάθεση και τονώνει τον οργανισμό. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γάλα που περιέχει χαλαρωτικές ιδιότητες.
  • Το παγωτό δεν περιέχει και δεν χρειάζεται συντηρητικά.
  • Το παγωτό είναι ένα δροσιστικό και απολαυστικό τρόφιμο και δεν θα έπρεπε να στερηθεί κυρίως τους θερινούς μήνες αρκεί να καταναλωθεί με μέτρο.
  • Τα τελευταία χρόνια τα παγωτά τύπου διαίτης που περιέχουν 0% λιπαρά ή/ και υποκατάστατα ζάχαρης αυξηθήκαν κατά πολύ. Για παράδειγμα 100 γρ παγωτό με 0% ζάχαρη και 0% λιπαρά αποδίδουν 88 Kcal.
  • Τα παγωτά τύπου light μπορούν να τα καταναλώνουν με ανταλλαγές άφοβα και οι διαβητικοί.
  •   Για παράδειγμα , 100γρ παγωτό light= 1ισοδύναμο γάλατος + 1 ισοδύναμο φρούτου
  • Τα υψηλότερα επίπεδα σακχάρου αίματος μετά από την κατανάλωση ενός παγωτού επιτυγχάνονται 1-1 ½  ώρα αργότερα.
  • Το παγωτό μπορεί να αποτελεί καλή εναλλακτική λύση ενός μικρογεύματος που προηγείται κάποιας άσκησης η οποία απαιτεί έξτρα γλυκόζη για την αντιμετώπιση των αναγκών της, ιδίως όταν πρόκειται να διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι «αδυναμίες» του παγωτού:

  • Το παγωτό μπορεί να αποτελέσει μια πλούσια πηγή θερμίδων και θέλει μέτρο η κατανάλωση της.
  • Το παγωτό περιέχει κορεσμένο λίπος και χοληστερίνη (κυρίως το παρφέ).
  • Τα παγωτά με σοκολάτα έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε λίπος
  • Συχνά χρησιμοποιούνται εγκεκριμένα ενισχυτικά χρώματος και αρώματος για την βελτιστοποίηση των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του παγωτού (σύμφωνα με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών).
  • Είναι ένα ευπαθές προϊόν και γι’ αυτό επιβάλλεται συνεχής και έγκυρος ποιοτικός έλεγχος.
  • Τα παγωτά πρέπει να διατηρούνται και να ψύχονται στο ψυγείο για να προστατεύονται τα θρεπτικά συστατικά και να εμποδίζεται κάθε φορά η ανάπτυξη βακτηριδίων ή παθογόνων μικροοργανισμών.

Τι να προτιμήσετε;

  • Το παγωτό τύπου ξυλάκι έχει τις λιγότερες θερμίδες, όταν δεν έχει επικάλυψη σοκολάτας, σε σύγκριση µε τα “κυπελλάκια”, τα οποία υπερτερούν και σε λίπος και σε χοληστερίνη, ιδιαίτερα τα παρφέ.
  • Αντίθετα, τα παγωτά γρανίτα ή σορμπέ περιέχουν ελάχιστα ή καθόλου λιπαρά και αποδίδουν τις χαμηλότερες θερμίδες.
  • Όσον αφορά τα «χύμα» παγωτά, οι διάφορες γεύσεις φρούτων ή το παγωμένο γιαούρτι αποδίδουν λιγότερες θερμίδες, σε σχέση µε το παρφέ ή άλλες γεύσεις.
  • Ακόμη λιγότερες θερμίδες έχουν τα light παγωτά.

Για να «ξοδέψουμε» τις θερμίδες ενός παγωτού περίπου 200 kcal θα πρέπει να κάνουμε :

1) ποδήλατο 10 χλμ./ ώρα για περίπου 30 λεπτά
2) τρέξιμο με 5.4 χλμ./ ώρα για περίπου 30 λεπτά
3) κολύμβηση με γρήγορος ελεύθερος ρυθμός για περίπου 30 λεπτά
4) βάδιση με 3 χλμ./ ώρα για περίπου 60 λεπτά

Ποικιλία και θερμίδες

Σημαντικό είναι να αναφερθεί και η ποικιλία παγωτών που υπάρχουν πλέον, και τις οποίες μπορεί ο κάθε ένας μας να καταναλώσει. Υπάρχουν διαφορές; Και αν ναι, είναι στα συστατικά μόνο, ή και στην υφή, στις θερμίδες και στον τρόπο παρασκευής;

1. Αρχικά  το κλασσικό παγωτό που έχει ως βάση το γάλα και πλούσια σε λιπαρά κρέμα γάλακτος. Θα πρέπει να ξέρουμε ότι 2 μπάλες από το παγωτό αυτό περιέχουν περίπου 200-240 θερμίδες, ενώ1 μπάλα παγωτό σε χωνάκι περιέχει 280-300 θερμίδες.

 Στα 100 γρ. παγωτού περιλαμβάνονται:

  23-25 γρ υδατάνθρακα

  3,7 γρ πρωτεΐνη

  11-18 γρ λίπους

  116 mg  Ασβέστιο

2. Το παγωτό παρφέ, εκτός από την κρέμα γάλακτος περιέχει  και αυγά, και γι αυτόν τον λόγο περιέχει περισσότερες θερμίδες από τα άλλα είδη παγωτών. 2 μπάλες παγωτό παρφέ περιέχει περίπου 220-260 θερμίδες ανάλογα την περιεκτικότητα τους σε σιρόπι, σε ξηρούς καρπούς ή και μπισκότο.
3.  Το παγωτό σορμπέ, δεν έχει ως βάση γάλα ή κρέμα γάλακτος, περιέχει χυμό ή πολτοποιημένα φρούτα κάθε είδους. Περιέχει ζάχαρη ή γλυκαντικές ουσίες και πάγο.

  • 1 φλιτζάνι παγωτό 193 γρ. ισοδυναμεί με 266 θερμίδες. Πιο αναλυτικά αντιστοιχεί σε :

  59 γρ υδατάνθρακα

  2 γρ πρωτεΐνης

  4 γρ λίπους

  104 mg Ασβέστιο

4. Το παγωμένο γιαούρτι: τυπικά δεν πρόκειται για παγωτό, αλλά για παγωμένο γιαούρτι. Σκέτο, χωρίς topping έχει από 125-158 θερμίδες στα 100 γραμμάρια. Πιο αναλυτικά οι συστάσεις του σε υδατάνθρακα, πρωτεΐνη, λίπος και ασβέστιο είναι: 24 γραμμάρια υδατάνθρακα, 3,4 γρ. πρωτείνη, 5,7 γρ λίπος και 130 mg ασβέστιο.

 Χρειάζεται προσοχή όμως ως προς το τι υλικό και πόσο υλικό θα βάλουμε από πάνω ως topping.

Οι Διαιτολόγοι συστήνουν την κατανάλωση παγωτού σε μια Δίαιτα, αλλά σημασία έχει το είδος του παγωτού, η ποσότητα και η συχνότητα κατανάλωσης.  Ο Παράκελσος ένας από τους μεγαλύτερους αλχημιστές του μεσαίωνα είπε την εξής φράση  «η δόση κάνει το δηλητήριο». Έτσι, είναι απαραίτητο να μην στερούμαστε τίποτα, αλλά να έχουμε μέτρο.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα λεγόμενα παγωτά 0%. Τα συγκεκριμένα παγωτά, είτε είναι 0% σε ζάχαρη, είτε σε λιπαρά είτε και στα δύο μαζί, όχι όμως σε θερμίδες. Οι θερμίδες ενός παγωτού light είναι περίπου 1 μπάλα = 125 θερμίδες, οι οποίες θερμίδες προέρχονται είτε από τους υδατάνθρακές είτε από τις πρωτεΐνες που περιέχονται μέσα από το παγωτό, ή οποιοδήποτε άλλο συστατικό που αναγράφεται φυσικά πάνω στην ετικέτα .

Θρεπτική αξία Παγωτού 

Παγωτό

Θερμίδες

Υδατάνθρακες

Πρωτεΐνες

Λίπος

Ασβέστιο

100γρ. Παγωτό-κανονικό

10-16% λιπαρά

200-

240kcal

23-25γρ.

3,7γρ.

11-18γρ.

116mg.

100γρ. Παγωτό – διαίτης με επικάλυψη σοκολάτας

198kcal

28γρ.

4γρ.

12γρ.

125 mg.

100γρ. Παγωτό – διαίτης

100ml (50γρ.)

86kcal

54kcal

16γρ.

9,7

3,6γρ.

2,3γρ.

1,1γρ.

0,7γρ.

125 mg.

125 mg.

100γρ. Παγωτό - γιαούρτι

158kcal

24γρ.

3,4γρ.

5,7γρ.

130 mg.

1φ(193γρ.) Sherbet

                   Σορμπέ

266 kcal

59γρ.

2γρ.

4γρ.

104 mg.

Μικρά tips για καλύτερη ποιότητα παγωτού

  • Φυλάγεται στους -18οC (-23 οC),
  • μην αφήνετε να λιώνει και να ξαναμπαίνει στην κατάψυξη
  • όταν βρέχουμε το κουτάλι σερβιρίσματος και δεν το αφήνουμε να στεγνώσει καλά τότε μπορεί να δημιουργήσει αυτούς του κρυστάλλους.

Παγωτό Φράουλας (4 μερίδες)

Υλικά:

3 κρόκους αυγών

1 κουταλιά της σούπας μαρμελάδα φράουλας χωρίς ζάχαρη

300ml γιαούρτι – χαμηλό σε λιπαρά

375γρ. ώριμες φράουλες

4-6 φράουλες για το στόλισμα

Οδηγίες:

  • Βάζουμε τους κρόκους αυγών σε ένα μίξερ μαζί με την μαρμελάδα φράουλας, το γιαούρτι και τις μισές φράουλες και τα ανακατεύουμε μέχρι να γίνει ένα κρεμώδης μείγμα.
  • Μεταφέρουμε το μείγμα σε ένα ξέβαθο ταψί, και το παγώνουμε μέχρι το παγωτό να αρχίσει να πήζει στην επιφάνεια.
  • Βάζουμε το παγωτό πίσω σε ένα μπόλ και το κτυπάμε για να σπάσουν οι κρύσταλλοι πάγου. Κόβουμε τις φράουλες που απέμειναν και τις ανακατεύουμε μέσα στο σχεδόν πηκτό μίγμα. Στην συνέχεια το βάζουμε πίσω σε ένα πλαστικό δοχείο με κάλυμμα και το τοποθετούμε στην κατάψυξη μέχρι να είναι εντελώς σκληρό.
  • Τέλος βάζουμε μπαλίτσες παγωτού μέσα σε ένα μπολ ή ποτήρι και το διακοσμούμε με φράουλες κομμένες στην μέση.

1 μερίδα

Θερμίδες:                          95kcal

Υδατάνθρακες:                  15γρ.

Πρωτεΐνες:                        7γρ.

Λίπος:                                3γρ.

Διαβητικές Ανταλλαγές (1 μερίδα) = ½ ψωμί + ½ γάλα

Milkshake με φρούτα  (4 μερίδες)

Υλικά:

4φ γάλα, χαμηλό σε λιπαρά

4 φρούτα, μέτρια (μπανάνα, φράουλες , μήλα, ροδάκινο)

150γρ γιαούρτι, φρούτου,χαμηλό σε λιπαρά

24 αμύγδαλα, ασπρισμένα, κοπανισμένα

υποκατάστατο της ζάχαρης (προαιρετικό)

Οδηγίες:

  • Πλένετε, ξεφλουδίζετε και κόβετε σε μικρά κομματάκια τα φρούτα.
  • Κτυπάτε σε blender τα φρούτα, το γάλα, το γιαούρτι και την ψίχα αμυγδάλου.

1 μερίδα

Θερμίδες:                          225kcal

Υδατάνθρακες:                  27γρ.

Πρωτεΐνες:                        8γρ.

Λίπος:                                5γρ.

Διαβητικές Ανταλλαγές (1 μερίδα) = 1φ γάλα+ 1 φρούτο+1 κ/κι λάδι

*Δρ Ελένη Π. Ανδρέου, RDLD

Κλινική Διαιτολόγος

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστήμιου Λευκωσίας

**Ασημίνα Δάρα

Κλινική  Διαιτολόγος

Πανεπιστημίου Λευκωσίας




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.



Newsletter











2743