Η ανακάλυψη ενός νέου γονιδίου που αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονίας ενδεχομένως να συντελέσει στην ανάπτυξη μιας αιματολογικής εξέτασης, που θα προβλέπει τον ατομικό κίνδυνο αυτοχειρίας, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο American Journal of Psychiatry.
Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, με επικεφαλής τον Δρ. Ζάκαρι Καμίνσκι, εξέτασαν δείγματα εγκεφαλικού ιστού από άτομα που είχαν αυτοκτονήσει και συνέκριναν τα γονίδια που εντόπισαν, με αυτά ανθρώπων που είχαν αποβιώσει από άλλα αίτια. Εντόπισαν μια γενετική μετάλλαξη στο γονίδιο SKA2, η οποία ήταν συχνότερη μεταξύ αυτών που είχαν αυτοκτονήσει. Επίσης, εντόπισαν μια επιγενετική αλλαγή, στο ίδιο γονίδιο που ήταν επίσης συχνότερη σε όσους είχαν αυτοκτονήσει.
Στη συνέχεια μελέτησαν κατά πόσο αυτές οι γενετικές αλλαγές μπορούν να προβλέψουν τον ατομικό κίνδυνο αυτοκτονικού ιδεασμού ή απόπειρας αυτοκτονίας. Πήραν, λοιπόν, δείγματα αίματος από 325 άτομα και δημιούργησαν ένα προγνωστικό μοντέλο που λαμβάνει υπόψη του αν το άτομο έχει την γενετική μετάλλαξη του SKA2 και την επιγενετική αλλαγή, καθώς και την ηλικία, το φύλο, το άγχος και τα επίπεδα της αγωνίας κάθε ατόμου.
Το προγνωστικό μοντέλο δοκιμάστηκε σε 22 άτομα, 15-24 ετών, και σε περίπου 50 έγκυες γυναίκες, που επίσης είχαν δώσει δείγματα αίματος. Στη συνέχεια οι επιστήμονες έθεσαν υπό ιατρική παρακολούθηση τα άτομα αυτά για να δουν αν είχαν κάνει αυτοκτονικές σκέψεις ή απόπειρα αυτοκτονίας.
Το προγνωστικό μοντέλο εντόπισε το 80-96% των ατόμων που είχαν κάνει αυτοκτονικές σκέψεις ή απόπειρα αυτοκτονίας, ενώ ήταν ακόμη πιο ακριβές στα άτομα που αντιμετώπιζαν σοβαρό κίνδυνο αυτοκτονίας.
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι οι επιγενετικές αλλαγές στο γονίδιο SKA2 μπορεί να εμπλέκονται στην απενεργοποίηση της αντίδρασης του οργανισμού στο στρες. Ο Δρ. Καμίνσκι παρομοιάζει τις επιγενετικές αλλαγές με τα ελαττωματικά φρένα ενός αυτοκινήτου. «Χωρίς το άγχος, είναι σα να έχεις ένα παρκαρισμένο αυτοκίνητο με ελαττωματικά φρένα. Αλλά μόλις εκδηλωθεί το άγχος, η λειτουργικότητα των φρένων είναι σημαντικά, διαφορετικά το αυτοκίνητο μπορεί να ξεφύγει απ’ τον έλεγχο του οδηγού», εξηγεί.
Ο ερευνητής επισημαίνει, πάντως, ότι επειδή η μελέτη ήταν μικρού εύρους, τα αποτελέσματα πρέπει να θεωρηθούν προκαταρκτικά και σε κάθε περίπτωση η έρευνα θα συνεχιστεί προς επιβεβαίωση των ευρημάτων.
Αν όντως επιβεβαιωθούν τότε ενδεχομένως οι επιστήμονες να μπορέσουν να αναπτύξουν ένα αιματολογικό τεστ πρόγνωσης της αυτοκτονίας, το οποίο θα γίνεται σε άτομα που εισάγονται στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των ψυχιατρικών κλινικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2013 μια άλλη ερευνητική ομάδα εντόπισε κάποιους αιματολογικούς δείκτες που σχετίζονται με τον αυτοκτονικό ιδεασμό σε άτομα που πάσχουν από διπολική διαταραχή.
