ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΛΕΟΝΤΙΟΥ*
Η έκθεση «Κατάσταση της νοσηλευτικής το 2020: Επένδυση στην εκπαίδευση, στις θέσεις εργασίας και στην ηγεσία» (Stateoftheworld’snursing 2020: investing in education, jobs andl eadership) κυκλοφόρησε την ώρα που ο κόσμος παρακολουθεί μίαν άνευ προηγουμένου πολιτική δέσμευση για την καθολική κάλυψη υγείας. Είναι η πρώτη έκθεση του είδους της που χρηματοδοτείται από κοινού από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ), το Διεθνές Συμβούλιο Νοσηλευτών (ICN) και τo πρόγραμμα Nursing Now.
Αυτή, η πρώτη αναφορά για την κατάσταση της νοσηλευτικής στον κόσμο, αποκαλύπτει αρκετά σημαντικά στοιχεία για το νοσηλευτικό δυναμικό. Οι ευκαιρίες για προηγμένη νοσηλευτική εκπαίδευση, οι ενισχυμένοι επαγγελματικοί ρόλοι και το επίπεδο πολιτικής, μπορούν να οδηγήσουν σε βελτιώσεις στην υγεία του πληθυσμού.
Ταυτόχρονα, η ετοιμότητα και η ικανότητα αντιμετώπισης μιας έκτακτης ανάγκης δοκιμάζεται από την τρέχουσα πανδημία COVID-19 και τη μαζική μετακίνηση πληθυσμού που προκαλείται από συγκρούσεις. Οι νοσηλευτές παρέχουν ζωτική φροντίδα σε κάθε περίπτωση. Τώρα, περισσότερο από ποτέ, ο κόσμος τους χρειάζεται να εργάζονται στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους με βάση την εκπαίδευση και την κατάρτισή τους.
Η πρόεδρος του ICN, Annette Kennedy υπενθυμίζοντας ότι το 2020 είναι το Διεθνές Έτος του Νοσηλευτή και της Μαίας, δήλωσε ότι αποτελεί ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τα αποδεικτικά στοιχεία της έκθεσης στον κόσμο και να δεσμευτούμε για μια ατζέντα που θα οδηγήσει και θα διατηρήσει την πρόοδο έως το 2030.
Για το σκοπό αυτό, καλούμε τις κυβερνήσεις και όλους τους αρμόδιους:
Όλες οι χώρες μπορούν να αναλάβουν δράση υπέρ αυτής της ατζέντας. Οι περισσότερες χώρες μπορούν να πραγματοποιήσουν αυτές τις ενέργειες με τους δικούς τους πόρους επενδύοντας στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στην οικονομία της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας. Τέτοιες επενδύσεις θα οδηγήσουν στην πρόοδο και επίτευξη των Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης του Π.Ο.Υ, με μερίσματα για την ισότητα των φύλων, την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και την απασχόληση των νέων.
Όπως τεκμηριώνεται στην έκθεση οι νοσηλευτές είναι σημαντικοί για τη διασφάλιση της ποιότητας της φροντίδας και της ασφάλειας των ασθενών, την πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων και την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της διεξαγωγής πολλαπλών λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης ασθενών για τυχόν κλινική επιδείνωση, της ανίχνευσης σφαλμάτων, της εφαρμογής παρεμβάσεων στην πρόληψη λοιμώξεων, της παρακολούθησης και της διασφάλισης ότι οι πρακτικές περιλαμβάνουν την υγιεινή των χεριών. Σε καταστάσεις όπως το COVID-19 όπου η υγιεινή των χεριών, η φυσική απόσταση και η απολύμανση επιφανειών είναι σημαντικά για τον περιορισμό, ο ρόλος των νοσηλευτών στην πρόληψη και έλεγχο των λοιμώξεων είναι ζωτικής σημασίας.
Η έκθεση αναφέρει ότι καταγράφονται περισσότεροι από 8 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, οι οποίοι αποδίδονται σε κακή ποιότητα φροντίδας. Οι νοσηλευτές μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της ποιότητας της περίθαλψης και στην ασφάλεια των ασθενών μέσω της πρόληψης ανεπιθύμητων ενεργειών νοουμένου ότι εργάζονται στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους, εντός ισχυρών ομάδων και σε ένα καλό εργασιακό περιβάλλον. Η εξουθένωση μεταξύ των νοσηλευτών και γιατρών λόγω του υψηλού φόρτου εργασίας, και των αναποτελεσματικών διαπροσωπικών σχέσεων έχει συσχετιστεί με την επιδείνωση της ασφάλειας των ασθενών ενώ στα καλά εργασιακά περιβάλλοντα, η ασφαλής στελέχωση και η εκπαίδευση σε ομάδες μικτών δεξιοτήτων συσχετίζονται με μειωμένη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο, χαμηλότερη συχνότητα επιπλοκών όπως πνευμονία, γαστρίτιδα, αιμορραγίες του άνω γαστρεντερικού συστήματος, έλκη πίεσης και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και μειωμένη συνολική θνησιμότητα.
Η έκθεση παρέχει αρκετά τεκμηριωμένα στοιχεία και επιλογές πολιτικής για το παγκόσμιο νοσηλευτικό δυναμικό και υποστηρίζει μια «επιτακτική περίπτωση για σημαντικές - αλλά εφικτές - επενδύσεις στη νοσηλευτική εκπαίδευση, στις θέσεις εργασίας και στην ηγεσία προκειμένου να ενισχυθεί το νοσηλευτικό δυναμικό ώστε να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων αειφόρου ανάπτυξης, στη βελτίωση της υγείας για όλους και στην ενίσχυση του εργατικού δυναμικού υγειονομικής περίθαλψης ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της καθολικής κάλυψης υγείας.
Η έκθεση εκτιμά το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό στη φροντίδα σε 27,9 εκατομμύρια εκ των οποίων τα 19,3 εκατομμύρια είναι επαγγελματίες νοσηλευτές. Αυτό επιβεβαιώνει τη νοσηλευτική ως τη μεγαλύτερη επαγγελματική ομάδα στον τομέα της υγείας, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 59% των επαγγελμάτων υγείας. Η εκτιμώμενη παγκόσμια έλλειψη νοσηλευτών το 2018 ήταν 5,9 εκατομμύρια, ενώ περίπου 5,3 εκατομμύρια (89%) της έλλειψης είναι συγκεντρωμένα σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα. Υποστηρίζει επίσης ότι για να επιτευχθεί η παγκόσμια ατζέντα για την υγεία, είναι απαραίτητες οι συντονισμένες και συνεχείς προσπάθειες για τη μεγιστοποίηση της συμβολής του εργατικού δυναμικού, απαιτώντας πολιτικές παρεμβάσεις που θα επιτρέπουν στους νοσηλευτές να έχουν το μέγιστο δυνατό αντίκτυπο και αποτελεσματικότητα.
Η έκθεση περιγράφει 10 επιλογές πολιτικής για τα κράτη:
1. Αύξηση χρηματοδότησης για την εκπαίδευση και την απασχόληση των νοσηλευτών.
2. Ενίσχυση της δυνατότητας συλλογής, ανάλυσης και χρήσης δεδομένων του ανθρώπινου δυναμικού για την υγεία.
3. Αποτελεσματική παρακολούθηση, υπεύθυνη και ηθική διαχείριση της κινητικότητας και της μετανάστευσης των νοσηλευτών.
4. Υιοθέτηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης απόφοιτων νοσηλευτών που μπορούν να οδηγήσουν στην πρόοδο στην πρωτοβάθμια φροντίδας υγείας και την καθολική κάλυψη υγείας.
5. Δημιουργία και υποστήριξη της νοσηλευτικής ηγεσίας και διακυβέρνησης.
6. Βελτιστοποίηση της συμβολής της νοσηλευτικής πρακτικής.
7. Συντονισμός δράσεων για υποστήριξη αξιοπρεπούς νοσηλευτικής εργασίας.
8. Προγραμματισμός νοσηλευτικού εργατικού δυναμικού με ευαισθησίες σε φυλετικά ζητήματα.
9. Εκσυγχρονισμός της νοσηλευτικής ρύθμισης του επαγγέλματος.
10. Συνεργασία μεταξύ υπουργείων, επαγγελματιών υγείας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Ας εκμεταλλευτούμε αυτήν την ευκαιρία να δεσμευτούμε για μια δεκαετία δράσης που ξεκινά με επενδύσεις στη νοσηλευτική εκπαίδευση, στις θέσεις εργασίας και στην ηγεσία.
Η πλήρης έκθεση βρίσκεται στη σελίδα:
https://www.who.int/publications-detail/nursing-report-2020
Πρόεδρος Παγκύπριου Συνδέσμου Νοσηλευτών και Μαιών (ΠΑΣΥΝΜ)
Μέλος Διεθνούς Συμβουλίου Νοσηλευτών (ICN)
