ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΖΙΑΚΑ*
Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή κακοήθεια στον ανδρικό πληθυσμό σε παγκόσμια κλίμακα. Ένας στους οκτώ άντρες θα διαγνωσθούν με καρκίνο του προστάτη κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Είναι πιθανότερο ο καρκίνος αυτός να εμφανιστεί σε άντρες ηλικιωμένους, καθώς 6 στις 10 περιπτώσεις διαγιγνώσκονται σε άντρες μεγαλύτερους των 65 χρόνων, ενώ σπάνια εμφανίζεται σε άντρες κάτω των 40 ετών. Ο μέσος όρος ηλικίας κατά τη διάγνωση είναι τα 66 έτη.
Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι μια σοβαρή πάθηση, όμως οι περισσότεροι άντρες που διαγιγνώσκονται δεν πεθαίνουν από την πάθηση αυτή, καθώς συχνά ο καρκίνος είναι αργά αναπτυσσόμενος και μη επιθετικός, χωρίς να επηρεάζει τη ζωή των ασθενών. Σε πιο επιθετικές μορφές όμως ο καρκίνος εξελίσσεται γρήγορα, μπορεί να επεκταθεί πέρα από τα όρια του προστάτη, σε λεμφαδένες ή και να δώσει μεταστάσεις (κυρίως στα οστά).
Διάγνωση
Η κλινική υποψία για καρκίνο του προστάτη τίθεται από την εξέταση PSA και τη δακτυλική εξέταση που θα διενεργήσει ο Ουρολόγος. Μέχρι πρόσφατα η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη βασιζόταν στη συστηματοποιημένη διορθική- υπερηχογραφικά κατευθυνόμενη βιοψία, δηλαδή στη λήψη βιοψιών από διάφορες θέσεις του προστάτη αδένα (τυχαία δειγματοληψία). Οι μισοί περίπου όμως από τους όγκους του προστάτη δεν είναι ορατοί στον υπέρηχο και συνεπώς ένας καρκίνος επιθετικής μορφής μπορούσε να χαθεί. Η Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία του προστάτη μπορεί να ανιχνεύσει με μεγάλη ακρίβεια τις εστίες που είναι ύποπτες για καρκίνο και να καθορίσει ποια ή ποιες περιοχές του προστάτη πρέπει να διερευνηθούν, να κατευθύνει δηλαδή τη διορθική βιοψία (στοχευμένη βιοψία).
Πως διενεργείται η Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία Προστάτη;
Η Πολυμετρική Μαγνητική Τομογραφία του προστάτη είναι μία μη επεμβατική εξειδικευμένη μέθοδος απεικόνισης του προστάτη. Η διενέργεια της εξέτασης σε Μαγνητικό Τομογράφο 3Τ προσφέρει εικόνες υψηλής ευκρίνειας χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση ενδοορθικού πηνίου. Διενεργείται με τον ασθενή σε ύπτια θέση, με πηνίο κοιλίας, διαρκεί 25-30’ και είναι καλά ανεκτή από τον εξεταζόμενο. Απαιτεί την ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού και για το λόγο αυτό τοποθετείται ένας ενδοφλέβιος καθετήρας πριν την έναρξη της εξέτασης. Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης ο Ακτινολόγος, ο ιατρός που είναι εκπαιδευμένος να επιβλέπει και να αναλύει τις απεικονιστικές εξετάσεις, θα μελετήσει τις εικόνες και θα συντάξει τη διάγνωση, η οποία θα αποσταλεί στον παραπέμποντα κλινικό ιατρό που στη συνέχεια θα συζητήσει το αποτέλεσμα με τον εξεταζόμενο.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και οι κίνδυνοι της εξέτασης
Πλεονεκτήματα
-Η Μαγνητική Τομογραφία είναι μια μη επεμβατική απεικονιστική μέθοδος που δεν υποβάλλει τον ασθενή σε ιονίζουσα ακτινοβολία.
-Η απεικόνιση των μαλακών μορίων του σώματος με τη Μαγνητική Τομογραφία είναι πιο λεπτομερής από άλλες απεικονιστικές μεθόδους. Για το λόγω αυτό η Μαγνητική Τομογραφία είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στην πρώιμη διάγνωση και στην εκτίμηση της έκτασης των όγκων, όπως είναι ο καρκίνος του προστάτη.
-Η Πολυμετρική Μαγνητική Τομογραφία βοηθά στο διαχωρισμό μεταξύ χαμηλού κινδύνου/ βραδέως αναπτυσσόμενων καθώς και υψηλού κινδύνου/ επιθετικών καρκίνων του προστάτη. Επίσης βοηθά στον καθορισμό εάν ένας καρκίνος έχει επεκταθεί πέραν του προστάτη, καθώς και στην πρώιμη ανίχνευση τοπικής υποτροπής του καρκίνου σε ασθενείς με αυξημένο PSA μετά τη θεραπεία.
- Ελαττώνει τις απαιτούμενες διορθικές βιοψίες.
-Η χρήση της σκιαγραφικής ουσίας που χορηγείται στη Μαγνητική Τομογραφία είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση από τα ιωδιούχα σκιαγραφικά μέσα τα οποία χρησιμοποιούνται στην Αξονική Τομογραφία.
Κίνδυνοι
-Η Μαγνητική Τομογραφία δεν υποβάλλει τον ασθενή σε σχεδόν κανένα ρίσκο εάν ακολουθούνται οι κατευθυντήριες οδηγίες ασφάλειας.
-Το ισχυρό μαγνητικό πεδίο δεν προκαλεί κάποια βλάβη. Στην περίπτωση όμως που υπάρχουν ξένα σώματα, όπως βαλβίδες, εμφυτεύσιμες συσκευές, μπορούν να προκαλέσουν δυσλειτουργία ή να προκαλέσουν παραποίηση της εικόνας. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ενημερωθεί ο ιατρός Ακτινολόγος πριν την έναρξη της εξέτασης. -Η χρήση της ενδοφλέβιας σκιαγραφικής ουσίας είναι ασφαλής σε εξεταζόμενους με φυσιολογική νεφρική λειτουργία. Στην περίπτωση ασθενών με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία/νεφρική ανεπάρκεια αντενδείκνυται η χορήγηση ενδοφλέβιου σκιαγραφικού, λόγω του κινδύνου εμφάνισης νεφρογενούς συστηματικής ίνωσης. Στην περίπτωση αυτή η εξέταση του προστάτη θα διενεργηθεί χωρίς την ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού.
- Υπάρχει μικρή πιθανότητα αλλεργικής αντίδρασης στην ενδοφλέβια σκιαγραφική ουσία. Αυτές οι αλλεργικές αντιδράσεις συνήθως είναι ήπιες και ελεγχόμενες.
*Ιατρός Ακτινολόγος, MD στο Ιατρικό Διαγνωστικό Κέντρο «Άγιος Θέρισσος»
