Οι κοινωνικές σχέσεις και η ψυχολογία ως όπλα κατά του καρκίνου

ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΛΟΪΖΟΥ Γ. ΛΟΪΖΟΥ

Η θεραπεία του καρκίνου δεν είναι μόνο η αντικαρκινική και υποστηρικτική αγωγή. Είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει την ψυχολογική και κοινωνική στήριξη.

Το ερώτημα είναι, εμείς ως γιατροί αλλά και όλοι όσοι φροντίζουν τους συνανθρώπους μας που προβάλλονται από καρκίνο, κάνουμε όσα χρειάζεται για να τους βοηθούμε ή να τους εκπαιδεύουμε, για να μπορούν να διαχειρίζονται καλύτερα τις τόσο στρεσογόνες καταστάσεις που βιώνουν χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά την κοινωνική και ψυχολογική στήριξη που μπορούν να παίρνουν;  

Με τις σκέψεις αυτές έχω καταγράψει στο άρθρο, που μοιράζομαι σήμερα μαζί σας, μερικές ιδέες που ίσως προσφέρουν στους καρκινοπαθείς συνανθρώπους μας μια βοήθεια για καλύτερη διαχείριση του σημαντικού αυτού προβλήματος.

Η κοινωνική και ψυχολογική στήριξη, που έχει ο ασθενής με καρκίνο, είναι πρωταρχικής σημασίας για την εξέλιξή του. Οι ανάγκες για τον κάθε ασθενή είναι εξατομικευμένες. Ο κάθε ασθενής, γνωρίζοντας αυτά που μπορεί να κάνει, επιλέγει εκείνα που ταιριάζουν καλύτερα στις δικές του ανάγκες.

Τι μπορεί να κάνει ο καρκινοπαθής ασθενής, σε προσωπικό επίπεδο, για να αντιμετωπίζει καλύτερα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει;

1. Καταγραφή σ’ ένα ημερολόγιο των ζητημάτων που τον απασχολούν, των ερωτημάτων και των συναισθημάτων που έχει.
2. Συζήτηση των συναισθημάτων, που τον κατακλύζουν, με ειδικό ψυχολόγο σε θέματα καρκίνου, με φίλους, με την οικογένεια ή με πνευματικό καθοδηγητή.
3. Διαχείριση του στρες με μεθόδους, όπως οι τεχνικές χαλάρωσης. Επίσης, στη μείωση του στρες βοηθούν ο καλός ύπνος, η υγιεινή διατροφή, η ακρόαση μουσικής και η ήπια σωματική άσκηση.
4. Όταν χρειάζεται να παίρνει δύσκολες αποφάσεις, να καταγράφει τα υπέρ και τα κατά της κάθε επιλογής.
5. Να βρίσκει, εφόσον νιώθει την ανάγκη, μια πηγή θρησκευτικής ή πνευματικής στήριξης.
6. Να διαφυλάσσει χρόνο, για να τον αφιερώνει στον εαυτό του.
7. Να διατηρεί τις κοινωνικές, επαγγελματικές και ψυχαγωγικές του δραστηριότητες όσο περισσότερο γίνεται.

Το εύρος και η ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων του καρκινοπαθούς έχουν καθοριστικό ρόλο στη θεραπεία και πρόγνωσή του.

Η οικογένεια, οι φίλοι, οι συνάδελφοι, οι συντελεστές της ομάδας περίθαλψης και νέα άτομα, που θα γνωρίζει ο καρκινοπαθής ασθενής, μετά τη διάγνωση, μπορεί να του προσφέρουν πολλά.

Πώς μπορεί ο καρκινοπαθής να επωφελείται πιο πολύ από τους ανθρώπους αυτούς;

1. Πρέπει να τους κοινοποιεί τις σκέψεις, ανησυχίες, επιθυμίες και ανάγκες του.
2. Να είναι έτοιμος να δέχεται τη βοήθειά τους.
3. Να είναι σαφής και ειλικρινής για το τι αναμένει από τους άλλους.
4. Να διατηρεί τακτική επαφή μαζί τους.
5. Να είναι ανοικτός και έτοιμος για νέες σχέσεις.
6. Να επιδιώκει να είναι μαζί με θετικούς και αισιόδοξους ανθρώπους.
7. Όποτε μπορεί, να ανταποδίδει πίσω προς τους ανθρώπους που προσφέρουν σ’ αυτόν. Ακόμη και μια μικρή φιλοφρόνηση ή ένα ευχαριστώ κάνουν τη διαφορά.
8. Χρειάζεται να εκδηλώνει τα συναισθήματα ευχαρίστησης και αγάπης προς αυτούς και να τους λέει το πόσο σημαντικοί είναι γι’ αυτόν.

*Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής – Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία