Πανδημία και εκπαίδευση. Μοντέλο ΤΕΠΑΚ VS μοντελο Π.Κ. -μια κριτική προσέγγιση με απλά λόγια

ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΝΘΗΣ ΛΟΪΖΙΔΟΥ*

Τα δύο δημόσια πανεπιστήμια ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους τελικά, όσον αφορά την επάνοδο των φοιτητών στα πανεπιστήμια, με την έναρξη του νέου ακαδημαϊκού έτους και την πανδημία να τρίζει ακόμη τα δόντια της με τη μετάλλαξη Δέλτα.

Το ΤΕΠΑΚ αποφάσισε, πρώτο, την επάνοδο με φυσική παρουσία μόνο των εμβολιασμένων φοιτητών. Οι ανεμβολίαστοι θα παρακολουθούν τα μαθήματα από το σπίτι (εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση).

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου(ΠΚ) ακολούθησε, με την απόφαση για επάνοδο με φυσική παρουσία τόσο των εμβολιασμένων φοιτητών όσο και αυτών που κατέχουν safepass, στο πνεύμα του τρέχοντος Διατάγματος για όλους τους άλλους χώρους. Οι ανεμβολίαστοι και μη κάτοχοι safepass δεν θα μπορούν να φοιτήσουν, εφόσον η διδασκαλία θα γίνεται δια ζώσης μόνο (εκτός από τις περιπτώσεις όπου το ακροατήριο είναι μεγαλύτερο της επιτρεπόμενης χωρητικότητας της αίθουσας, οπότε, υποχρεωτικά, αριθμός φοιτητών, από τους δικαιούχους εννοείται, θα παρακολουθεί το μάθημα εξ΄αποστάσεως - διαδικτυακά).

Το μοντέλο του ΤΕΠΑΚ

1. Είναι ξεκάθαρο, απλό και τολμηρό με εκπαιδευτική προσέγγιση.
2. Δεν απαιτεί οποιοδήποτε σύστημα διαδικασιών ελέγχου κατά πόσον ο φοιτητής κατέχει το safepass ή όχι.
3.  Τολμά και θέτει ως πρώτιστο στόχο/μέλημα την υγεία του φοιτητικού πληθυσμού και της πανεπιστημιακής κοινότητας γενικότερα, χωρίς όμως να στερεί το δικαίωμα στην εκπαίδευση, εφόσον οι ανεμβολίαστοι φοιτητές θα παραμείνουν σπίτι και θα παρακολουθούν μαθήματα διαδικτυακά.
4. Φέρει τον ανεμβολίαστο φοιτητή ενώπιον των συνεπειών της επιλογής του, χωρίς να του στερεί όμως το αναφαίρετο δικαίωμα της εκπαίδευσης, εφόσον ο ανεμβολίαστος έχει πάντοτε την επιλογή της διαδικτυακής εκπαίδευσης.
5. Τα εκπαιδευτικά/ψυχολογικά/κοινωνικά οφέλη της δια ζώσης εκπαίδευσης αδιαμφισβήτητα υπερτερούν κατά πολύ αυτά της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης. Συνεπώς, ο ανεμβολίαστος φοιτητής, ενόσω παραμένει ανεμβολίαστος, στερείται αυτά τα οφέλη συνεπεία της επιλογής του.
6. Η πιο πάνω συνέπεια αναμένεται, δυνητικά, να λειτουργήσει ως κίνητρο εμβολιασμού του ανεμβολίαστου φοιτητή, έτσι ώστε να αποκτήσει ξανά την σημαντική ιδιότητα του ενεργού μέλους της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Το μοντέλο του ΠΚ

1. Είναι πολύπλοκο, συμβατικό και απόλυτο με τιμωρητική προσέγγιση.
2. Προϋποθέτει ένα σύστημα διαδικασιών καθημερινού ελέγχου safepass, πολύπλοκου και χρονοβόρου στην εφαρμογή, και την ανάληψη ρόλου «αστυνόμευσης» από διοικητικούς και ακαδημαϊκούς.  
3. Εφαρμόζει συμβατικά τις πρόνοιες του τρέχοντος Διατάγματος και δεν τολμά να θέσει ως πρώτιστο στόχο/μέλημα την υγεία του φοιτητικού πληθυσμού και της πανεπιστημιακής κοινότητας γενικότερα, εφόσον ανεμβολίαστοι φοιτητές θα έχουν φυσική παρουσία στον χώρο του Πανεπιστημίου.
4.  Η απαίτηση για rapid ή pcr test κάθε 72 ώρες προϋποθέτει σημαντικό οικονομικό κόστος για ένα φοιτητή, που πιθανότατα να μην μπορεί να επωμιστεί. Σε τέτοια περίπτωση, ο φοιτητής, εκτός εάν εμβολιαστεί, στερείται με απόλυτο και τιμωρητικό τρόπο το αναφαίρετο δικαίωμά του στην εκπαίδευση.
5. Βάσει του μοντέλου του ΠΚ, ο ανεμβολίαστος είτε θα παραμείνει ανεμβολίαστος, αν δύναται να επωμιστεί το κόστος (και την ταλαιπωρία;) των τεστ, θέτοντας σε ρίσκο τόσο την υγεία την δική του όσο και των άλλων στην κοινότητα, είτε θα επιλέξει να εμβολιαστεί λόγω οικονομικού κόστους.
6. Με άλλα λόγια, το μοντέλο του ΠΚ φαίνεται να λειτουργεί περισσότερο απόλυτα και  τιμωρητικά παρά εκπαιδευτικά, όσον αφορά την παροχή στον φοιτητή κινήτρου εμβολιασμού.
7. Από την άλλη, ενδεχόμενη κατάργηση/επιχορήγηση του κόστους διεξαγωγής του rapid ή pcr test, όπως απαιτούν οι φοιτητές, θα αναιρέσει την όλη λογική του μοντέλου που αποφάσισε να ακολουθήσει το ΠΚ, ότι δηλαδή το κόστος του τεστ δυνητικά θα υποχρεώσει τους φοιτητές να εμβολιαστούν.   

Εν κατακλείδι, η πραγματική έγνοια ενός πανεπιστημίου αναμένεται να είναι, πρωτίστως, η ευημερία και η ασφάλεια των φοιτητών και του προσωπικού του, με γνώμονα την ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, μέσα από την εφαρμογή της Kοινωνικής Πτυχής της Εκπαίδευσης της Διακήρυξης της Bologna για τον Ενιαίο Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης, χωρίς "αστυνόμευση" από ακαδημαϊκούς και διοικητικούς και χωρίς οποιαδήποτε τιμωρητική στάση απέναντι στους φοιτητές του. Τι μέλλει γενέσθαι με τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δύο δημόσιων πανεπιστημίων, θα φανεί στην πράξη.

*ΜΒΑ/ΒΑ Ψυχολογίας