«Στο πρόγραμμα ΜΙΤΟΣ-1 αναζητούνται 1,000 εθελοντές για να δώσουν βιολογικό υλικό που θα επιτρέψει στους ερευνητές να μελετήσουν τις διάφορες ιδιαιτερότητες στο DNA των Κυπρίων»
Το Κέντρο Αριστείας Βιοτράπεζας και Βιοϊατρικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Κύπρου ( CY-Biobank) φιλοδοξεί να καταστεί σημείο αναφοράς για την ιατρική έρευνα και την καινοτομία στην Κύπρο, αρχειοθετώντας βιολογικό υλικό από χιλιάδες Κύπριους εθελοντές, υγιείς και ασθενείς, ώστε να αποτελέσει εθνικό θησαυρό για χρήση από ερευνητές σε μια προσπάθεια βελτίωσης διαδικασιών διάγνωσης, πρόγνωσης και θεραπείας διαφόρων ασθενειών.
Ήδη έχει προηγηθεί μια σημαντική προεργασία καθώς η Βιοτράπεζα δημιουργήθηκε το 2011 ως ερευνητική υποδομή του Κέντρου Ερευνών Μοριακής Ιατρικής , με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας και από τότε έχει αναπτύξει σημαντικές συνεργασίες με άλλες βιοτράπεζες κάτι που επέτρεψε στους ερευνητές να αποκτήσουν χρήσιμες εμπειρίες αλλά και να ευαισθητοποιήσουν γιατρούς και άλλους ερευνητές στον τομέα της αρχειοθέτησης βιολογικού υλικού και ιατρικών αρχείων με σκοπό την αξιοποίησή τους στην έρευνα.
Από το 2019 η Βιοτράπεζα αναβαθμίζεται ως αναπόσπαστη υποδομή του Κέντρου Αριστείας για Ιατρική Έρευνα. Η λεγόμενη CY-Biobank θα προωθήσει το πρόγραμμα έρευνας του Ανθρώπινου Γονιδιώματος των Κυπρίων.
Η παρουσίαση του έργου έγινε σε διάσκεψη Τύπου την Τρίτη, από τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Δέλτα, Διευθυντή του Κέντρου Αριστείας, παρουσία και εκπροσώπου της Κομισιόν, η οποία το χρηματοδοτεί με 15 εκατομμύρια ευρώ. Άλλα 15 εκ παραχωρούνται από την Κυπριακή Δημοκρατία και 8 εκ. είναι η συνεισφορά του Πανεπιστημίου Κύπρου από ιδίους πόρους. Το Κέντρο συνεργάζεται με πολλά άλλα κέντρα και φορείς στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Αυστρία.
Η εναρκτήρια δράση του έργου είναι το πρόγραμμα ΜΙΤΟΣ-1 που στοχεύει στη μελέτη του DNA των Κυπρίων με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της υγείας. Το πρόγραμμα αυτό, για το οποίο ήδη ξεκίνησε η εγγραφή εθελοντών στη Βιοτράπεζα, προσκαλεί να συμμετάσχουν άτομα ηλικίας πέραν των 18 ετών, δίνοντας βιολογικό υλικό με πλήρη εχεμύθεια. Μέσω του προγράμματος θα εντοπιστούν ιδιαιτερότητες και μεταλλάξεις στο κυπριακό DNA που ευθύνονται για διάφορες γενετικές παθήσεις, σπάνιες ή συχνές και θα διευκολύνει την περαιτέρω διάγνωση και θεραπεία.
Μιλώντας στη διάσκεψη Τύπου ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου του ΠΚ Ανδρέας Παναγιώτου σημείωσε ότι το Πανεπιστήμιο αν και θεωρείται ένα νεαρό ίδρυμα, έχει να επιδείξει σημαντικό έργο στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας και συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα του κόσμου με 16 σχολές και με αξιόλογη επένδυση στην έρευνα.
Ανέφερε ότι η Βιοτράπεζα αποτελεί μια ακόμη απόδειξη ότι το ΠΚ ακολουθεί πιστά την αριστεία και την καινοτομία και θέλει να αφήσει το σημάδι του στον τομέα της ιατρικής έρευνας στον τόπο μας προς όφελος των πολιτών.
Ο επικεφαλής επιστήμονας Κυριάκος Κόκκινος διάβασε τον χαιρετισμό του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος τόνισε πως η επιτυχία του Κέντρου Ερευνών αναμένεται να έχει έναν ιδιαίτερα μεγάλο θετικό αντίκτυπο στην κυπριακή κοινωνία, λόγω της σημαντικής βελτίωσης από την αναβάθμιση της Βιοτράπεζας.
Χαρακτήρισε το έργο έναν σημαντικό σταθμό στην έρευνα στην πατρίδα μας, αλλά και την περιοχή και αναφέρθηκε σε σειρά μέτρων και δραστηριοτήτων που αναλήφθηκαν στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας.
Ο Πρόεδρος έκανε επίσης αναφορά στο γεγονός ότι η Βιοτράπεζα έχει συνεργασίες με ευρωπαϊκούς θεσμούς και διαβεβαίωσε ότι το κράτος πάντα θα παρέχει στήριξη στο έργο της.
Χαιρετισμό απηύθυνε και η Δρ. KarinaFirkaviciute της Γενικής Διεύθυνσης Έρευνας και Καινοτομίας της Κομισιόν, που χρηματοδοτεί το έργο με 15 εκ για περίοδο έως και επτά έτη.
Αναφέρθηκε στους τομείς δραστηριοποίησης των ερευνητών και στις συνέργειες που είναι σημαντικές για την περαιτέρω εξέλιξή του. Η Δρ. Firkaviciute συνεχάρη τους δημιουργούς και ερευνητές, λέγοντας ότι είναι σημαντικό μετά την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση να υπάρχει συνέχεια στους τομείς της ιατρικής έρευνας με επιρροή στην Κύπρο και την κοινωνία της. Αναφορά έκανε και στην διάχυση ιδεών και την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνη και εξειδίκευσης.
Το έργο παρουσίασε στους παρευρισκόμενους ο Διευθυντής του Καθηγητής Κωνσταντίνος Δέλτας, χαρακτηρίζοντάς το μεγάλο ορόσημο στην ιατρική έρευνα στη χώρα μας. Τόνισε ότι μια Βιοτράπεζα είναι εξαιρετικά σημαντική σε μια χώρα γιατί σε αυτήν αποθηκεύεται τεράστιος όγκος υλικού για σκοπούς έρευνας και μελέτης. Είναι μια τράπεζα, η οποία ποτέ δεν θα πτωχεύσει, είπε χαριτολογώντας, και σε αυτήν θα μεταφέρουμε γνώση και θα προσπαθήσουμε να κάνουμε νέες διαγνώσεις προς όφελος των Κυπρίων.
Ο Καθηγητής Δέλτας έκανε ιδιαίτερη αναφορά στους τομείς δραστηριότητας της Βιοτράπεζας που είναι αποταμίευση υλικού που αποτελεί την καρδιά της έρευνας, η μετάφραση των δεδομένων για την έρευνα, η εκπαίδευση και η κατάρτιση και ο τομέας της μοριακής διάγνωσης ( Molecular diagnostics). Αυτή τη στιγμή η έρευνα ‘τρέχει’ σε έντεκα διαφορετικούς τομείς εργασίας.
Ο Καθηγητής αναφέρθηκε και στο πρόγραμμα ΜΙΤΟΣ-1, λέγοντας ότι αναζητούνται 1,000 εθελοντές για να δώσουν βιολογικό υλικό που θα επιτρέψει στους ερευνητές να μελετήσουν τις διάφορες ιδιαιτερότητες στο DNA των Κυπρίων.
Ο ίδιος εκτίμησε ότι ως το 2026 η Βιοτράπεζα θα έχει κατατεθειμένο το βιολογικό υλικό από περισσότερους από 16,000 εθελοντές, καθώς και συμπληρωμένα ιατρικά δελτία. Χιλιάδες από αυτά τα δείγματα θα αποτελέσουν τη βάση για ιατρική έρευνα από μελλοντικούς ερευνητές και φοιτητές.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Δέλτα, έχουν υπάρξει επιτυχίες στον τομέα των γενετικών παθήσεων στην Κύπρο, ωστόσο απομένουν να γίνουν πολύ περισσότερα για να φτάσουμε τα επίπεδα των πιο ανεπτυγμένων χωρών με μεγάλη προϊστορία στην ακαδημαϊκή έρευνα.
Μετά την παρουσίαση του έργου ακολούθησαν άλλες πιο εξειδικευμένες παρουσιάσεις από ακαδημαϊκούς και ερευνητές από Κύπρο και εξωτερικό οι οποίες και ολοκληρώνονται αύριο.
