ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗ ΚΡΟΝΗ*
O γενικός-οικογενειακός ιατρός αποτελεί τον πρώτο σταθμό ενός ασθενή που ψάχνει ιατρική βοήθεια. Στην Ευρώπη ο θεσμός αυτός είναι ιδιαίτερα δοκιμασμένος για πολλά χρόνια και μάλιστα τόσο χρήσιμος ώστε να μη μπορεί ο ασθενής να δει γιατρό άλλης ειδικότητας αν πρώτα δεν περάσει από τον οικογενειακό του γιατρό. Πρόκειται για αυτό που ονομάζεται πρωτοβάθμια φροντίδα, κάτι που θα γίνει θεσμός με την εισαγωγή του ΓεΣΥ.
O γενικός-οικογενειακός ιατρός είναι ένας ειδικευμένος ιατρός που ασκεί γενική ιατρική, για όλες τις ηλικίες από παιδία μέχρι υπερήλικες και αντιμετωπίζει -εώς ένα σημείο- ασθένειες από όλες ανεξαρτήτως τις ιατρικές ειδικότητες.
Σαν ειδικότητα η γενική-οικογενειακή ιατρική δεν είναι ακόμα ευρέως γνωστή στην Κύπρο. Πολλοί μπερδεύουν τον γενικό-οικογενειακό ιατρό (General Practitioner - Family Physician) με τον παθολόγο (Internal Medicine Physician). Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι ο γενικός-οικογενειακός ιατρός συναντά ένα ευρύτερο φάσμα περιστατικών όπως πχ. παιδιατρικά, γυναικολογικά, ορθοπεδικά κ.α. αλλά δεν ασχολείται με ενδονοσοκομειακή φροντίδα.
Ο ρόλος του γενικού-οικογενειακού ιατρού είναι να θεραπεύσει τον ασθενή χωρίς αυτός να χρειαστεί να κατευθυνθεί στο νοσοκομείο ή αν αυτό δεν έιναι δυνατό, να τον παραπέμψει στις κατάλληλες ειδικότητες.
Οι γενικοί-οικογενειακοί ιατροί ασχολούνται με πάσης φύσεως προβλήματα όπως καρδιολογικά, αγγειολογικά, αναπνευστικά, γαστρεντερολογικά, λοιμώδη νοσήματα, ανοσολογικά, μυοσκελετικά, νευρολογικά, δερματολογικά, νεφρολογικά, ουρολογικά, γυναικολογικά, ουρογεννητικά, παιδιατρικά, ωτορινολαρυγγολογικά, οφθαλμολογικά, γηριατρικά, χειρουργικά (μικροεπεμβάσεις), ψυχικής υγείας, παρηγορητικής φροντίδας καθώς και επείγοντα περιστατικά.
Η κοινωνία επωφελείται από το θεσμό ώς εξής:
Οικονομία πόρων: Πολλές ασθένειες είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν πρωτοβάθμια και έτσι δεν επιβαρύνουν αχρείαστα τη δευτεροβάθμια περίθαλψη, δηλαδή τα νοσοκομεία. Για παράδειγμα ένας ασθενής με βαρύ κρυολόγημα, αποτρέπεται από το να καταλήξει στο τμήμα επειγόντων περιστατικών και να το απασχολήσει αχρείαστα. Ακόμα, ο γενικός-οικογενειακός ιατρός συνεργάζεται αν χρειαστεί με άλλους επαγγελματίες υγείας που μπορούν ακόμα και τηλεφωνικά πολλές φορές να επιλύσουν τα προβλήματα του ασθενούς.
Ολιστική προσέγγιση: Ο γενικός-οικογενειακός ιατρός αναπτύσσει μία ολοκληρωτική προσέγγιση, βλέπει δηλαδή σφαιρικά όλες τις ασθένειες, τα φάρμακα και τις θεραπείες του ασθενούς και τις αλληλεπιδράσεις τους. Συντονίζει τη φροντίδα του ασθενούς κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για αυτούς με περίπλοκες ή πολλαπλές ανάγκες.
Συνεχής φροντίδα: Ο γενικός-οικογενειακός ιατρός στοχεύει στη συνεχή προσωπική φροντίδα. Βλέπει τον ασθενή του πολλές φορές και σε τακτά χρονικά διαστήματα. Δημιουργούνται έτσι ισχυροί δεσμοί εμπιστοσύνης μεταξύ ιατρού - ασθενούς οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τη συμμόρφωση με τις οδηγίες θεραπείας (compliance). Επίσης ο ασθενής διατηρείται υπό παρακολούθηση και νιώθει ότι κάποιος τον προσέχει, προσαρμόζοντας τη θεραπεία αν η αρχική προσέγγιση αποτύχει.
Έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη: Ο γενικός-οικογενειακός ιατρός συμβάλλει στη διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο με screening (κοσκίνισμα) του πληθυσμού, ώστε η θεραπεία να αρχίσει πριν επέλθουν ιστολογικές αλλοιώσεις π.χ έγκαιρη θεραπεία για την αρτηριακή υπέρταση, το σακχαρώδη διαβήτη, τον καρκίνο του προστάτη κτλ. Επιπλέον, ασχολείται με προαγωγή της γενικής υγείας μέσω της πρόληψης π.χ. αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και του καπνίσματος.
*Ειδικός στη γενική-οικογενειακή ιατρική
