ΤΗΣ ΑΡΧΟΝΤΙΑΣ ΑΔΑΜΟΥ (MD)*
Τα τελευταία χρόνια έχουμε αρχίσει να αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο της άσκησης όχι μόνο στη βελτίωση του μεταβολικού προφίλ των ασθενών και τη διατήρηση μιας υγιoύς φυσικής κατάστασης, αλλά πλέον και τη σημαντικότητα του σαν νευροπροστατευτικού παράγοντα.
Όλο και περισσότερες μελέτες αποδεικνύουν τη θετική επίδραση της άσκησης όταν ακολουθείται ένα εντατικό και τακτικό εβδομαδιαίο πρόγραμμα, στην εξέλιξη των νευροεκφυλιστικών νόσων και τη διατήρηση της αυτονομίας και ποιότητας ζωής των ασθενών.
Με εξατομικευμένα προγράμματα μέτριας έντασης άσκησης αερόβιας ή αντιστάσεων 150 λεπτών ή έντονης άσκησης 75 λεπτών εβδομαδιαίως με επιπλέον ασκήσεις ευλυγισίας, μπορεί να επιτευχθεί στατιστικά σημαντική βελτίωση της μνήμης και προσοχής καθ’ ότι και λεκτικής ευφράδειας σε ασθενείς με Alzheimers. Ταυτόχρονα, λόγω της έκκρισης νευροτροφικών παραγόντων όπως ο BDNF (brain derived neurotrophic factor) προκαλείται αναγέννηση νευρικών κυττάρων, καλύτερη αιμάτωση του εγκεφάλου οδηγώντας επίσης σε βελτίωση της ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών, μνήμης και συγκέντρωσης, όπως και της ποιότητας ύπνου.
Η ευλυγισία και η μυϊκή ενδυνάμωση μειώνουν τη δυσκαμψία και τη σύσπαση των μυών, αυξάνουν το εύρος κίνησης, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος, μειώνουν την αίσθηση του πόνου και προκαλούν ευεξία. Μαζί με ασκήσεις ισορροπίας και ενδυνάμωσης των γλουτιαίων και κεντρομελικών μυών, μειώνεται η πιθανότητα πτώσεων και τραυματισμών.
Στα πλαίσια των συντονισμένων ενεργειών που γίνονται παγκοσμίως για πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, έχουν προστεθεί και οι παρεμβάσεις σε πολλαπλούς τομείς της ζωής σε άτομα υψηλού ρίσκου για την πρόληψη της νοητικής έκπτωσης και αναπηρίας. Αυτά συμπεριλαμβάνουν αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες με προσανατολισμό προς την μεσογειακή διατροφή καθώς και εντατικά προγράμματα άσκησης.
Μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την Φινλανδία με την ονομασία FINGERS (Finish Geriatric Intervention Study), έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο φαινόμενο με όλο και περισσότερες χώρες να υιοθετούν τα προγράμματα άσκησης και διατροφής επιδιώκοντας μια εκπαίδευση των γηραιών πληθυσμών και αλλαγής της νοοτροπίας αρχικά σε άτομα υψηλού κινδύνου ανάπτυξης άνοιας και κατ’ επέκταση του γενικού πληθυσμού κάθε ηλικίας.
Η Κύπρος δεν θα μπορούσε να απέχει από αυτό το Κίνημα, κάτι που τελικά οδήγησε στη δημιουργία του CINGERS (Cyprus Geriatric intervention Study) με στόχο την ενημέρωση και στρατολόγηση ασθενών με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας ώστε να γίνει παρέμβαση και αλλαγή του τρόπου ζωής, την οποία ιδανικά θα υιοθετήσει ο πληθυσμός μόνιμα.
Με τη βοήθεια του ΚΟΑ (Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού) καθώς και της νευροψυχολογικής ομάδας και κλινικών διατροφολόγων του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Γενικού νοσοκομείου Λευκωσίας, θα δημιουργηθούν τα αντίστοιχα προγράμματα με βάση τα φινλανδικά για την ένταξη του κυπριακού πληθυσμού στη μελέτη.
Το ΙΝΓΚ (CING) θα να είναι ο συνδετικός κρίκος και κύριος παράγοντας εφαρμογής και συντονισμού του προγράμματος σε μία προδρομική δεκαετή μελέτη και εκτίμηση της νοητικής λειτουργίας των αντίστοιχων ασθενών στα πλαίσια των πιο πάνω αναφερόμενων παρεμβάσεων
*Νευρολόγος
Κέντρο Άνοιας
