Γεράσιμος Παπαναστασάτος: Η χρήση αλκοόλ στην Κύπρο μειώνεται περίπου στο ένα τέταρτο, η χρήση ναρκωτικών μειώνεται επίσης περίπου στο ένα τέταρτο, τα νομικά προβλήματα υποδιπλασιάζονται, η υγεία βελτιώνεται περίπου κατά 20% με 22%
Η έκθεση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης του Θεραπευτικού Δικτύου Αντιμετώπισης της Ουσιοεξάρτησης της Κύπρου, παραδόθηκε σήμερα, - στο πλαίσιο παρουσίασης της αξιολόγησης που διεξήχθηκε στη Δημοσιογραφική Εστία, - στον Πρόεδρο του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου (ΑΣΚ) Χρύσανθο Γεωργίου από τον Διευθυντή του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ Ελλάδας) Βασίλη Γκιτάκο.
Όπως αναφέρθηκε στην παρουσίαση, το ΑΣΚ, μετά από προκήρυξη για εξωτερική αξιολόγηση του θεραπευτικού δικτύου της Κύπρου το 2015, κατακύρωσε το έργο στο ΚΕΘΕΑ Ελλάδας. Σημειώθηκε ότι η ερευνητική διαδικασία, αρθρωμένη σε τρία διαφορετικά επίπεδα, με διακριτή μεθοδολογία για το κάθε επίπεδο επιχείρησε να διερευνήσει: την ποιότητα των υπηρεσιών, την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και να κατανοήσει το κόστος λειτουργίας των δομών.
Σε χαιρετισμό του, ο Πρόεδρος του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου Χρύσανθος Γεωργίου είπε ότι επιδίωξη του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου Κύπρου (ΑΣΚ) με την προκήρυξη διαγωνισμού ήταν η αξιολόγηση του δικτύου υπηρεσιών αντιμετώπισης των θεραπευτικών προγραμμάτων.
«Η ανάγκη για την αξιολόγηση των θεραπευτικών δομών προκύπτει τόσο από την βασική αρχή του ΑΣΚ για τη διασφάλιση της ποιότητας του θεραπευτικού δικτύου Κύπρου, όσο και από τις δυσκολίες που έχουν εντοπιστεί στη διαδικασία έγκρισης και επιχορήγησης των θεραπευτικών δομών από το ΑΣΚ. Η διαδικασία ξεκίνησε το 2016 και ολοκληρώθηκε το 2017», συμπλήρωσε.
Για την επίτευξη του στόχου αυτού, συνέχισε, οι εμπειρογνώμονες προέβησαν σε επιτόπου επισκέψεις και προσωπικές συνεντεύξεις με όλα τα θεραπευτικά κέντρα της Κύπρου, ενώ κατά την διάρκεια της διαδικασίας τα κέντρα έδωσαν στοιχεία και δεδομένα για την κάλυψη όλων των πτυχών.
«Το ΑΣΚ διοχέτευσε στον ανάδοχο την παροχή πληροφοριών και στοιχείων που είχε στην κατοχή του μέσα στα πλαίσια των δικών του διαδικασιών έγκρισης και επιχορήγησης προγραμμάτων, πάντα με απόλυτο σεβασμό σε προσωπικά δεδομένα και στις ίδιες τις δομές. Η διαδικασία αυτή θεωρούμε, έρχεται να απαντήσει σε ένα μεγάλο διαχρονικό κενό, το οποίο απασχόλησε και απασχολεί πολλούς, και δίνει μια ολοκληρωμένη εικόνα για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας στην Κύπρο», πρόσθεσε.
Ο Διευθυντής του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) Βασίλης Γκιτάκος, σε ομιλία του είπε ότι η αξιολόγηση είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία και σημείωσε ότι είναι πολύπλοκη γιατί έχει διάφορα επίπεδα.
Στην Κύπρο, συνέχισε, «φαίνεται να έχουμε ανθρώπους επαγγελματίες, ικανούς, καλά εκπαιδευμένους, που είναι μάλλον ευχαριστημένοι από το περιβάλλον της δουλειάς τους και όπως, επίσης, έχουμε ποιοτικές υπηρεσίες».
«Αυτό τουλάχιστον μας λένε οι άνθρωποι οι οποίοι τις δέχονται. Ακόμα κι όταν έχουμε καλά στοιχεία, χρειάζεται το λιγότερο που έχουμε να κάνουμε είναι να το διατηρήσουμε».
Ο Υπεύθυνος του Τομέα Έρευνας ΚΕΘΕΑ Ελλάδας Γεράσιμος Παπαναστασάτος, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα, είπε, μεταξύ άλλων, ότι οι εργαζόμενοι στα θεραπευτικά προγράμματα έχουν επαρκή εκπαίδευση που τεκμηριώνεται τόσο από τα τυπικά κριτήρια αναγνώρισης όσο και από πιστοποιημένη εκπαίδευση εξειδίκευσης, ότι το στελεχικό δυναμικό των θεραπευτικών δομών εκτιμά ότι βρίσκεται στο περιβάλλον δημιουργικότητας που επιτρέπει την ανάπτυξη και την προσωπική ικανοποίηση αν και διαφοροποιείται ο βαθμός από τη θέση του κάθε εργαζόμενου στην ιεραρχία της δομής, ότι δεν προκύπτει σε γενικές γραμμές κίνδυνος επαγγελματικής εξουθένωσης και φαίνεται ότι ο βαθμός ικανοποίησης των εργαζομένων από το περιβάλλον εργασίας και τις ευκαιρίες ανάπτυξης που έχει στη διάθεση του να είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Όσον αφορά στο πεδίο διερεύνησης της έκβασης της θεραπευτικής φροντίδας, το πεδίο της αποτελεσματικότητας, ο κ. Παπαναστασάτος είπε ότι διαπιστώθηκε ότι η συμμόρφωση των εξυπηρετουμένων με την προτεινόμενη αγωγή του θεραπευτικού προγράμματος έχει βαρύνουσα σημασία στο αποτέλεσμα που προκύπτει από το σύνολο μετρήσεων, ότι τα άτομα που έχουν δεχτεί υπηρεσίες απεξάρτησης στην Κύπρο, σε σύγκριση με τα διεθνή στοιχεία, παρουσιάζονται κατά το αίτημα έναρξης της θεραπείας τους με εμφανώς χαμηλότερη σοβαρότητα προβλημάτων που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών και τη χρήση αλκοόλ, καθώς και με προβλήματα που έχουν σχέση με την επαγγελματική τους κατάσταση και ότι για όλους τους συμμετέχοντες που υπήρχαν στοιχεία η μεταβολή των δεικτών από την περίοδο πριν τη θεραπεία στην επανεξέταση παρουσιάζει φανερή βελτίωση σε όλες σχεδόν τις μεταβλητές που εξετάστηκαν.
«Η θεραπεία στην Κύπρο είναι αποτελεσματική. Η θεραπεία στην Κύπρο έχει αποτέλεσμα. Έχει αποτέλεσμα σε όλες τις περιοχές που διακρίνουμε επίπτωση, όταν κάποιος εμπλέκεται με την χρήση ουσιών. Η χρήση αλκοόλ μειώνεται περίπου στο ένα τέταρτο, η χρήση ναρκωτικών μειώνεται περίπου στο ένα τέταρτο, τα νομικά προβλήματα υποδιπλασιάζονται, η υγεία βελτιώνεται σε μια τάξη περίπου στο 20% με 22%, τα οικογενειακά προβλήματα λιγότερο, αλλά βελτιώνονται και τα ψυχολογικά προβλήματα μειώνονται σε μια τάξη μεγαλύτερη του 35%. Αυτό που δεν βελτιώνεται είναι η εργασιακή κατάσταση. Είναι ο τρόπος με τον οποίο εντάσσονται οι άνθρωποι μετά την θεραπευτική τους εμπειρία στην αγορά», πρόσθεσε.
Ο κ. Παπαναστασάτος ανέφερε, επίσης, σε ότι αφορά στο πεδίο της οικονομικής ανάλυσης τα ευρήματα που απορρέουν από την προσπάθεια κατανόησης του κόστους των υπηρεσιών ότι υπάρχει μεγάλη διακύμανση του ύψους προϋπολογισμού κάθε δομής, ότι η διασπορά της επιχορήγησης σε σχέση με το ύψος της, παρόλο που συνδέεται με την κίνηση της κάθε δομής και των όγκο υπηρεσιών που παρέχει παραμένει ανισομερής, ότι τρεις είναι οι βασικές δομές που χρηματοδοτούνται με μεγάλο ποσό και ότι ως αξιόπιστη πηγή μερικής εκτίμησης των οικονομικών μεγεθών του κόστους των υπηρεσιών στην Κύπρο, αναδείχθηκαν οι οικονομικές υπηρεσίες του ΑΣΚ.
Ο Παπαναστασάτος είπε, επιπρόσθετα, ότι τα βασικά εμπόδια που ανέκυψαν είναι η επιφυλακτικότητα, η απροθυμία συνεργασίας των δομών, τα αδύναμα συστήματα πληροφοριών απομονωμένα χωρίς διαλειτουργικότητα, ο προσχηματικός σχολαστικισμός θεσμικού τύπου, η αναδιαμόρφωση της μεθοδολογίας εντοπισμού, ενημέρωσης και συνάντησης με τους συμμετέχοντες του δείγματος, η απομείωση των δυνατοτήτων ελέγχου της διαδικασίας και το πραγματικό κόστος της εφαρμογής.
Σημείωσε, τέλος, ότι η αντίληψη που υπάρχει στην Κύπρο είναι ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών είναι πολύ μεγαλύτερο, πολύ εντονότερο και πολύ πιο σοβαρό από αυτό που είναι.
