ΤΟΥ ΙΩΣΗΦ Α ΜΟΥΤΗΡΗ*
Παρόλο που τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μια μείωση στον απόλυτο αριθμό κρουσμάτων, εντούτοις αυτό δεν σημαίνει πως ο κορωνοϊός έχει εξαφανιστεί.
Αντίθετα, ο νέος αυτός ιός παραμένει στη κοινότητα και προβλέπεται πως θα ενσωματωθεί στον κατάλογο με τις ιώσεις.
Έχει λεχθεί πως «πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον νέο ιο». Αυτό είναι αλήθεια διότι εάν δεν παρασκευαστεί κατάλληλο εμβόλιο, ο κίνδυνος παραμένει. Η πιθανότητα δε, παρασκευής εμβολίου φαντάζει περιορισμένη. Ακόμη όμως και στην περίπτωση της γρίπης, όπου έχει παρασκευαστεί εμβόλιο, αυτό δε φαίνεται να προστατεύει σε απόλυτο βαθμό.
Το πιο πιθανό σενάριο είναι να παρατηρείται μια εποχική διακύμανση των κρουσμάτων. Αναμένεται δε, ότι μόλις τα περιοριστικά μέτρα αρθούν και ο κόσμος επανέλθει πίσω στο φυσιολογικό τρόπο ζωής, τότε θα υπάρξει στο αρχικό στάδιο έξαρση των κρουσμάτων, ίσως και των εισαγωγών στο νοσοκομείο.
Αυτό δεν θα πρέπει να ανησυχήσει.
Σε περιοχές με σημαντική αύξηση των κρουσμάτων ίσως χρειαστεί να κλείσουν προσωρινά ξανά οι χώροι συνωστισμού και να εξεταστεί ξανά ο τοπικός πληθυσμός, με σκοπό να απομονωθούν οι ασυμπτωματικοί, οι οποίοι συνήθως συντηρούν τη λοίμωξη.
Ένα σημαντικό ζήτημα από το οποίο θα εξαρτηθεί η μελλοντική στρατηγική των υπηρεσιών δημόσιας υγείας είναι ο βαθμός ανοσίας στον πληθυσμό.
Ενώ είναι γνωστό πως όσοι νοσήσουν δημιουργούν αντισώματα, εντούτοις δεν γνωρίζουμε ακόμη κατά πόσο έχουν και ανοσία. Στην έλλειψη δε ανοσίας, κάποιος που έχει ήδη νοσήσει δεν θα έχει τον κατάλληλο αμυντικό μηχανισμό για να προστατευτεί από νέα επαφή με συμπτωματικό ή με ασυμπτωματικό φορέα, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να νοσήσει εκ νέου.
Τόσο στη Ν. Κορέα όσο και στην Ιταλία αλλά και στην Κίνα, ανακοινώθηκε πως άτομα που νόσησαν και δημιούργησαν ήδη αντισώματα στον οργανισμό τους, συνέχιζαν να είναι θετικοί στον ιό, ενώ αριθμός ατόμων που εξήλθαν του νοσοκομείου αποθεραπευμένοι με αρνητική την εξέταση για τον ιό, εισήχθησαν εκ νέου με υποτροπή της νόσου και με θετική μοριακή εξέταση για τον κορωναϊό.
Αυτά είναι άκρως ανησυχητικά νέα, τα οποία όμως μας επιτρέπουν να μελετήσουμε καλύτερα τον νέο μικροοργανισμό και να εξηγήσουμε πιο εμπεριστατωμένα τη συμπεριφορά του.
Ο δρόμος σίγουρα παραμένει μακρύς.
Το βέβαιο είναι πως η πρώτη αντιμετώπιση του ιού στη χώρα μας ήταν επιτυχής. Τόσο σε οργανωτικό επίπεδο όσο και σε επιχειρησιακό, έγιναν τα αναγκαία, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας Επιτροπής Επιδημιολογικής Επιτήρησης, των Ιατρείων Δημόσιας Υγείας, των Κέντρων Διαλογής, των Κλινικών βραχείας νοσηλείας για ύποπτα περιστατικά και των Κλινικών νοσηλείας για επιβεβαιωμένα περιστατικά. Η λειτουργία των πιο πάνω, παράλληλα με το κλείσιμο δημόσιων και άλλων χώρων συνωστισμού, συνέτειναν στον καλύτερο έλεγχο της πανδημίας.
Τα Γενικά Νοσοκομεία, στα οποία λειτούργησαν οι αναφερόμενες υπηρεσίες, δέχτηκαν το κύριο βάρος της πανδημίας και κακώς έτυχαν από ορισμένους κακόπιστης κριτικής.
Στη σημαντική καμπή που βρισκόμαστε, με την επιδημία διαχειρίσιμη και υπό έλεγχο, σημασία έχει τώρα η ασφαλής αποκατάσταση των υπηρεσιών της χώρας, η οποία θα πρέπει να γίνει σταδιακά, με τις υπηρεσίες που σχετίζονται με Covid-19 στα Γενικά Νοσοκομεία να συνεχίσουν να λειτουργούν, μη γνωρίζοντας ακόμη ποια θα είναι η συμπεριφορά του ιού στους μήνες που θα ακολουθήσουν.
Αν έχουμε πάρει ένα μάθημα από την τωρινή πανδημία, είναι ότι οι υπηρεσίες υγείας θα πρέπει να είναι μόνιμα σε ετοιμότητα, ότι η Κυβέρνηση δεν θα πρέπει να διστάζει να υιοθετεί αυστηρά μέτρα από την αρχή και ότι η κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη θα πρέπει να διατηρηθούν και ενισχυθούν.
*MD, MSc, PhD, FESC
Β. Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής ΓΝ Πάφου
Επιστημονικός Διευθυντής ΓΝ Πάφου (Covid-19)
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
