ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΙΩΣΗΦ Α. ΜΟΥΤΗΡΗ *
Η πανδημία από τον νέο κορωναιό SARS-CoV-2 προκάλεσε ανησυχία ανά το παγκόσμιο και έθεσε σε δοκιμασία τα εθνικά συστήματα υγείας και τις εθνικές οικονομίες πολλών χωρών.
Τα πρώτα περιστατικά είχαν περιγραφεί στη Κίνα τον Δεκέμβρη 2019, ενώ σε διάστημα ολίγων μόνο μηνών, εκατοντάδες άλλα περιστατικά σημειώθηκαν στην Ευρώπη, Αμερική και Ασία.
Από τις πρώτες περιγραφές περιστατικών διεφάνη πως η νόσος δεν περιοριζόταν μόνο στο αναπνευστικό σύστημα αλλά πρόσβαλλε και άλλα συστήματα, μεταξύ αυτών και το καρδιαγγειακό.
Ήδη από το επιστημονικό αρχείο της Κίνας τον Δεκέμβρη 2019, γνωρίζουμε πως το αίσθημα παλμών και η θωρακική δυσφορία αναφέρονται συχνά ως αρχικά συμπτώματα, σε ασθενείς με νόσο Covid-19. Επιπρόσθετα, ποσοστό 12% των θανατηφόρων περιστατικών, που δεν είχαν στο ιστορικό γνωστή καρδιαγγειακή νόσο, εμφάνισαν καρδιακή βλάβη συνοδευόμενη από αύξηση των καρδιακών δεικτών και από πτώση της καρδιακής λειτουργίας, αρρυθμίες και ανακοπή, κατά τη διάρκεια της νοσηλείας.
Η καρδιαγγειακή προσβολή στους ασθενείς πιθανόν να εξηγείται από τη συστηματική φλεγμονώδη αντίδραση που εμφανίζεται στην πορεία της νόσου.
Νεότερα δεδομένα από ιστολογικές εξετάσεις που διενεργήθηκαν στην Ιταλία σε ασθενείς με Covid-19 που έχασαν τη ζωή τους, έδειξαν πέραν της συστηματικής φλεγμονής, πολλαπλές μικροαγγειακές θρομβώσεις, γεγονός που οδήγησε στην εισαγωγή της αντιθρομβωτικής αγωγής στους νοσηλευόμενους, κυρίως στους βαριά πάσχοντες.
Ασθενείς, πολυπαραγοντικοί, κυρίως με υπέρταση, διαβήτη και παχυσαρκία, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν σοβαρότερα συμπτώματα από Covid-19.
Αυτή η κατηγορία ασθενών, κυρίως αν συνυπάρχει υποκείμενο καρδιακό πρόβλημα, όπως η στεφανιαία νόσος ή/και η καρδιακή ανεπάρκεια, έχει πτωχότερη πρόγνωση.
Επιπρόσθετα, μελέτες με μαγνητική απεικόνιση του μυοκαρδίου έδειξαν μια μόνιμη βλάβη στο μυοκάρδιο σε ασθενείς που νόσησαν και αύξησαν παράλληλα τους καρδιακούς δείκτες φλεγμονής και νέκρωσης. Να μην ξεχνάμε πως κι αυτά ακόμη τα αντιικά φάρμακα που χορηγούνται στη νόσο, έχουν κάποια καρδιοτοξική παρενέργεια, γεγονός που οδηγεί σε πτώση της καρδιακής λειτουργίας και σε καρδιακή ανεπάρκεια ιδίως σε ηλικιωμένους.
Έτσι, παρόλο που τα κλασικά συμπτώματα παραμένουν ο πυρετός, ο βήχας και η δύσπνοια, η εξέταση του καρδιαγγειακού συστήματος θα πρέπει να διενεργείται συστηματικά σε όλους τους νοσηλευόμενους με Covid-19, από την αρχή της νοσηλείας, καθότι η προσβολή του καρδιαγγειακού είναι ιδιαίτερα υψηλή και αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την έκβαση της νόσου.
*MDMScPhDFESC
Β. Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν. Πάφου
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
