Δρ Μιχάλης Μυριανθεύς: Συχνό φαινόμενο στην Κύπρο η οστεοαρθρίτιδα γονάτων


*Αυξημένα τα περιστατικά σε σχέση με την Ευρώπη

*Σημαντική η διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους

Πολλές φορές ακούμε ηλικιωμένα, κυρίως άτομα του περιβάλλοντός μας, να διαμαρτύρονται για πόνους στο γόνατο, ενώ αρκετές φορές και εμείς οι ίδιοι, όσοι τέλος πάντων… «μπήκαμε στην ηλικία» νιώθουμε κάποιες ενοχλήσεις στο συγκεκριμένο σημείο του σώματος μας. Μια από τις κύριες αιτίες αυτών των ενοχλήσεων είναι η οστεοαρθρίτιδα γονάτων, η οποία όπως αναφέρει σε συνέντευξη του στο «Ygeia-News» ο Ειδικός Ορθοπεδικός Χειρουργός και Τραυματιολόγος, Δρ Μιχάλης Μυριανθεύς, παρουσιάζεται, σύμφωνα με την προσωπική του άποψη, ιδιαίτερα συχνά στην Κύπρο.

ΕΡ: Τι προκαλεί την οστεοαρθρίτιδα γονάτων

ΑΠ: Υπάρχουν πρωτογενείς και δευτερογενείς παράγοντες. Πρωτογενής παράγοντας είναι περισσότερο ιδιοπαθητικός, δηλαδή, χωρίς να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη εξήγηση. Απλά προκύπτει θέμα στην κατάσταση στου χόνδρου. Δευτερογενείς παράγοντες είναι συνήθως μετατραυματικοί, λόγω κάποιου όγκου, κάποιου τραυματισμού, κάποιας μόλυνσης, από ιατρογενή παράγοντα, δηλαδή, κατόπιν αφαίρεσης μηνίσκου, αύξησης σωματικού βάρους, σωματικής φόρτισης.

Επίσης ο παράγοντας κληρονομικότητα παίζει μεγάλο ρόλο. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω ότι κατά τη δική μου προσωπική εκτίμηση, η οστεοαρθρίτιδα γόνατος στην Κύπρο είναι σαφώς πιο αυξημένη παρά στο εξωτερικό και κυρίως στην Ευρώπη. Συγκρίνοντας για παράδειγμα με τη Γερμανία, όπου έζησα για είκοσι χρόνια, θα έλεγα ότι η αναλογία των περιστατικών και κυρίως των επεμβάσεων οστεοαρθρίτιδας γονάτων στην Κύπρο είναι σαφώς πιο αυξημένα από ότι στη Γερμανία. Στη Γερμανία βέβαια υπάρχουν άλλα θέματα, όπως για παράδειγμα αυξημένος αριθμός οστεοαρθρίτιδας στα ισχία.

ΕΡ: Που αποδίδεται αυτό το φαινόμενο;

ΑΠ: Μάλλον στον σωματότυπο των Κυπρίων, ίσως και στο γεγονός ότι η Κύπρος είναι ας το πούμε περισσότερο γεωργική χώρα από ότι οι χώρες της Ε.Ε. Ιδιαίτερα στο παρελθόν η ενασχόληση της πλειοψηφίας του λαού ήταν η γεωργία και η λτηνοτροφία. Τα άτομα που χρήζουν εγχείρησης για οστεοαρθρίτιδα γονάτων είναι κάποιας ηλικίας συνήθως 65+, άρα σημαίνει ότι στα παιδικά τους χρόνια ή στην εφηβεία είχαν τριβή με γεωργική εργασία. Αν λάβουμε υπόψη ότι στο εξωτερικό και κυρίως η Γερμανία είναι περισσότερο βιομηχανική χώρα, άρα οι κάτοικοι έχουν περισσότερη ορθοστασία, εύλογα μπορεί κάποιος να φτάσει σ’ αυτό το συμπέρασμα, χωρίς να είμαι βεβαίως απόλυτος.

Θεραπεία αναλόγως του βαθμού οστεοαρθρίτιδας

ΕΡ: Υπάρχουν κατηγορίες της οστεοαρθρίτιδας;

ΑΠ: Η οστεοαρθρίτιδα κατηγοριοποιείται σε 1ου , 2ου ,3ου και 4ου βαθμού. 1ου και 2ου βαθμού θεωρούμε ότι είναι ήπια κατάσταση, η οποία μπορεί να θεραπευτεί με απλές μεθόδους όπως φυσιοθεραπεία, μυϊκή ενδυνάμωση, παγοθεραπείες, ίσως με τη χορήγηση κάποιας σειράς αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, με απώλεια βάρους, έκκριση ενέσεων στο γόνατο πλάσματος ή υαλουρονικού οξέως, αυτά βοηθούν.

Σε οστεοαρθρίτιδα 3ου και 4ου βαθμού προκύπτουν πλέον πιο σοβαρά προβλήματα. Στην 3ου βαθμού οστεοαρθρίτιδα, πολλές φορές είναι διαχειρίσιμη η κατάσταση με υαλουρονικό οξύ, το οποίο παρατείνει την υφιστάμενη κατάσταση για ένα περίπου χρόνο και με αυτό τον τρόπο γίνεται κάποια συντήρηση - ενυδάτωση του χόνδρου. Κάτι που μας δίνει τη δυνατότητα να κρατήσουμε σταθερή την υφιστάμενη κατάσταση για 8 – 12 μήνες.

Στην Οστεοαρθρίτιδα 4ου βαθμού πλέον υπάρχει σαφής ένδειξη για αντικατάσταση γόνατος. Ένας λόγος που προκύπτει η οστεοαρθρίτιδα είναι μερικές φορές οι αλλοιώσεις που παρατηρούνται στη δομή του άξονα του ποδιού. Σε κάποια άτομα παρουσιάζεται βλαισότητα και σ’ άλλα άτομα ραιβότητα. Βλαισότητα ή βλαισογονία είναι το φαινόμενο όπου το γόνατο βλέπει προς τα μέσα σχηματίζοντας ένα Χ. Ραιβότητα γονάτων είναι όταν τα γόνατα βλέπουν προς τα έξω σαν σχήμα μπανάνας.

Τρόποι αντιμετώπισης

ΕΡ: Μπορούν να διορθωθούν;

ΑΠ: Αυτές οι αλλοιώσεις του άξονα μπορούν να διορθωθούν σε πρώιμη ηλικία ή σε μια ηλικία των 35 με 55 χρόνων με οστεοτομίες, δηλαδή μπορεί κάποιος να αφαιρέσει μια σφήνα από την κνήμη για να ισιώσει ο άξονας του ποδιού, χωρίς καμία συνέπεια στην μετέπειτα πορεία του. Βέβαια για τέτοιες επεμβάσεις πρέπει να πω ότι χρειάζονται να είναι πειθαρχημένοι οι ασθενείς. Τι εννοώ. Καταρχήν, οι ασθενείς πρέπει να είναι μεταξύ των ηλικιών 35 -55 χρόνων, λεπτής σωματικής διάπλασης, οι οποίοι θα πρέπει να ακολουθήσουν ρητά τις οδηγίες του γιατρού. Αυτό σημαίνει έξι περίπου εβδομάδες αποφόρτιση, δηλαδή να μην πατάει καθόλου το πόδι μέχρι να δέσει η οστεοτομία και ακολούθως η σταδιακή αποφόρτιση. Αυτό φυσικά συνεπάγεται με μεγάλη αποχή από τον εργασιακό χώρο και είναι επεμβάσεις οι οποίες στην Κύπρο τουλάχιστον, σπάνια γίνονται σε σύγκριση με το εξωτερικό.

Υπάρχουν επίσης ασθενείς που παρουσιάζουν οστεοαρθρίτιδα μόνο στο ένα τμήμα του γονάτου, δηλαδή στο έσω διαμέρισμα ή στο έξω διαμέρισμα του γονάτου. Σε τούτες τις περιπτώσεις επιλέγουμε να κάνουμε αρθροπλαστική γόνατος δεδομένου ότι ο ασθενής είναι κάτω των 60 χρονών, καλής σωματικής διάπλασης, τότε έχουμε την επιλογή της εφαρμογής της λεγόμενης μονοδιαμερισματικής αντικατάσταση γόνατος.

ΕΡ: Πως γίνεται αυτό;

ΑΠ: Αντικαταστούμε μόνο το έσω τμήμα και αφήνουμε το άλλο στην ησυχία του. Αυτές οι επεμβάσεις συνήθως δεν έχουν μακρόχρονη επιβίωση, παρόλα αυτά προτιμούμε να το κάνουμε έτσι, ούτως ώστε να κερδίσουμε κάποια χρόνια και μόνο όταν χαλαρώσει το εμφύτευμα να προχωρήσουμε σε ολική αντικατάσταση. Σε άτομα τα οποία είναι 65 και άνω προτιμούμε την ολική αντικατάσταση όπου αντικαθιστούμε όλη την επιφάνεια του γόνατος, αφαιρείται δηλαδή, ο έσω και ο έξω μηνίσκος και ο χόνδρος της κνήμης και τοποθετείται το εμφύτευμα.

Να πούμε ότι τα εμφυτεύματα αυτά έχουν διάρκεια ζωής 15 – 20 χρόνια ενώ παλιότερα ήταν 8-10 χρόνια, έχει δηλαδή αυξηθεί ο όρος ζωής τους και αυτό έγινε διότι οι κατασκευάστριες εταιρείες έχουν εντοπίσει κάποιες αδυναμίες, κάποια λάθη, τα οποία έχουν διορθώσει. Επίσης έχουν βελτιωθεί τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τη κατασκευή των εμφυτευμάτων.

ΕΡ: Μπορεί η οστεοαρθρίτιδα γονάτων να παρουσιαστεί σε πιο μικρές ηλικίες και γιατί;

ΑΠ: Είναι πιθανόν αυτό να γίνει σε περιπτώσεις οστεονέκρωσης, οι οποίες μπορεί να συμβούν σε ηλικίες των 40 – 45 χρόνων. Η οστενέκρωση είναι ιδιοπαθητική πάθηση, δηλαδή δεν γνωρίζει κάποιος το λόγο που την προκαλεί. Οστεονέκρωσης μπορεί να δημιουργηθεί κατόπιν χορήγησης κορτικοειδών φαρμάκων, μπορεί να προκληθεί οστεονέκρωση ή οστικό οίδημα από υπερβολική καταπόνηση των γονάτων και συνήθως αυτό παρουσιάζεται σε άτομα τα οποία είτε βρίσκονται για πολλές ώρες στο δρόμο με τους ανάλογους κραδασμούς, πολλή ορθοστασία κλπ.

Επίσης συχνό πρόβλημα που παρουσιάζεται σε ηλικίες 25 – 45 είναι η οστεοαρθρίτιδα της επιγονατίδας, η οποία ονομάζεται χονδρομαλάκινση επιγονατίδας. Στην εν λόγω πάθηση να πούμε ότι συνήθως βοηθά και πάλι το υαλουρονικό οξύ, όπως επίσης η ενδυνάμωση του τετρακέφαλου, των μέσων πλαγίων, του γαστροκνημίου των βολβών κλπ.

Να τι πρέπει να προσέχουμε

ΕΡ: Μπορούμε να προστατευτούμε και πως;

ΑΠ: Την κληρονομικότητα δυστυχώς δεν μπορούμε να την επηρεάσουμε, το σωματικό βάρος όμως μπορούμε. Θεωρώ ότι ένας παράγοντας που παίζει μεγάλο ρόλο για εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας γονάτων είναι το σωματικό βάρος, το οποίο πρέπει να διατηρούμε στα φυσιολογικά πλαίσια. Επίσης η άθληση ή μη άθληση έχουν το δικό τους ρόλο. Δηλαδή σε αρχικό πρόβλημα οστεοαρθρίτιδας, βελτιώνει την κατάσταση η φυσιοθεραπεία, μυϊκή ενδυνάμωση, υποδήματα τα οποία απορροφούν κραδασμούς και βεβαίως η επιλογή αθλημάτων τα οποία βοηθούν παρά να ενοχλούν. Αθλήματα που βοηθούν ή ενοχλούν;

ΕΡ: Κάνατε λόγο για άθληση που ενοχλεί

ΑΠ: Δυστυχώς ναι. Υπάρχει μια κατηγοριοποίηση των αθλημάτων σε επίπεδα, επίπεδο 1,2,3… Στο επίπεδο 1 περιλαμβάνεται το περπάτημα, άσκηση που αφορά την απλή κίνηση χωρίς κάτι ιδιαίτερο, στο επίπεδο 2 περιλαμβάνεται το ποδήλατο, το κολύμπι κλπ. Στο επίπεδο 3 είναι άθληση που συνδέεται με αλλαγή πορείας, δηλαδή τρέχω και ξαφνικά αλλάζω πορεία, όπως το μπάσκετ, το τένις, βόλεϊ που έχουν και πηδήματα, οπότε κάποιος ο οποίος έχει πρόβλημα οστεοαρθρίτιδας 2ου βαθμού και είναι στην ηλικία των 30 -35 πρέπει να επιλέξει προσεκτικά το άθλημα με το οποίο θα ασχοληθεί. Παράλληλα είναι σημαντικό όπως στα γυμναστήρια να επιλέγονται ισομετρικές ασκήσεις και βεβαίως να αποφεύγεται το ανεβοκατέβασμα των σκαλιών.

ΜΑΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.



Newsletter











6051