ΤΗΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΜΟΥΡΟΥΖΙΔΗ RD, MSc, BSc *
Στη βοτανική, ο όρος «πορτοκάλι» αναφέρεται στα διάφορα είδη μικρών δέντρων ή θάμνων που έχουν φρούτα και ανήκουν στο γένος Citrus, δηλαδή τα εσπεριδοειδή. Στο γένος των Citrus ανήκουν τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα λάιμ, τα κίτρα, τα γκρέιπφρουτ, τα πόμελα και τα μανταρίνια. Το πορτοκάλι προέρχεται από τη Νότιο Ασία και πιστεύεται ότι είναι υβρίδιο, δηλαδή συνδυασμός του πόμελου και του μανταρινιού. Τα άσπρα λουλούδια του έχουν πολύ ωραίο άρωμα και πλέον υπάρχουν σε πολλές χώρες με ζεστό κλίμα, όπως και στην Κύπρο.
Το πορτοκάλι είναι ένα από τα πιο συνδεδεμένα με τον χειμώνα φρούτα. Εκτός από το ότι είναι η εποχή που ωριμάζουν, είναι και πλούσια σε βιταμίνη Γ, την πιο χρήσιμη βιταμίνη του χειμώνα, λόγω της βοήθειάς της στα κρυολογήματα και γρίπη. Εκτός όμως από βιταμίνη Γ, περιέχει και άλλες βιταμίνες, αντιοξειδωτικά και ανόργανα στοιχεία, κάνοντάς το ενισχυτή του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Δεν θα μπορούσε να μην είναι πρώτη στη λίστα. Το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη Γ και με 1 ποτήρι χυμό πορτοκάλι, μπορούμε να ξεπεράσουμε τις καθημερινές μας ανάγκες σε βιταμίνη Γ, μέχρι και το 207%. Η βιταμίνη Γ έχει πάρα πολλές σημαντικές λειτουργίες στον οργανισμό. Λίγες από αυτές είναι ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, συμβάλλει στην πρόληψη των μολύνσεων και δρα ως αντιοξειδωτικό ενάντια στις ελεύθερες ρίζες. Βοηθά στη δημιουργία κολλαγόνου στο δέρμα και την επούλωση πληγών. Βοηθά στην απορρόφηση σιδήρου, χρειάζεται για το μεταβολισμό του φυλλικού οξέος και είναι υπεύθυνη για την αναπνοή του κυττάρου, τη δομή των δοντιών, οστών και των χόνδρων των αρθρώσεων.
Η βιταμίνη Α περιέχει τα αντιοδειξωτικά Α και Β – καροτένιο, την κρυπτοξανθίνη και τη ζεαξανθίνη, τα οποία υπάρχουν στο πορτοκάλι. Τα αντιοξειδωτικά αποτρέπουν ή μειώνουν την οξείδωση, όπου οι ελεύθερες ρίζες προκαλούν βλάβη στα κύτταρα. Συχνά μάλιστα τη μειώνουν. Η βιταμίνη Α, που φαίνεται ότι υπάρχει στο πορτοκάλι από το χρώμα του, είναι υπεύθυνη κυρίως για την όραση, αλλά έχει και άλλες λειτουργίες, όπως τη ρύθμιση των γονιδίων, τη σωστή ανάπτυξη των οστών, των δοντιών και των νεύρων, τη λειτουργία των μεμβρανών και των επιθηλιακών ιστών στους πνεύμονες και ειδικά στην τραχεία.
Χρειάζεται για την ανάπτυξη, για την αιμοσφαιρίνη και τον μεταβολισμό των αμινοξέων. Προστατεύει ενάντια στις καρδιαγγειακές παθήσεις και κάποιες μορφές καρκίνου. Αποτρέπει την εμφάνιση αναιμίας και χρειάζεται για τη σύνθεση των φωσφολιπιδίων, του DNA, των πρωτεϊνών, των νέων κυττάρων και των νευροδιαβιβαστών. Είναι απαραίτητη η πρόσληψή του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για να αποτρέψει διάφορες ασθένειες του εμβρύου.
Βοηθά το σώμα μας να κοιμηθεί, τους μυς να κινούνται και ενισχύει τη μνήμη. Επίσης, βοηθά στη δομή του κυτταρικών μεμβράνων, στη μετάδοση των νευρικών μηνυμάτων, στην απορρόφηση του λίπους και στη μείωση των χρόνιων φλεγμονών, καθιστώντας τη χρήσιμη στην αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών που προκαλούν χρόνιες φλεγμονές.
Είναι υπεύθυνο για τη μεταβίβαση των μηνυμάτων στα νεύρα, για τη συστολή των μυών, για τη γλυκόλυση και τον σχηματισμό γλυκογόνου, τη σύνθεση και χρήση των πρωτεϊνών, για την ισορροπία μεταξύ οξέων και βάσεων στο σώμα, για τη λειτουργία των ενζύμων στα κύτταρα και την ισορροπία του νερού στο αίμα.
Είναι υπεύθυνο για τον μεταβολισμό ενέργειας, λίπους, αμινοξέων και υδατανθράκων, τη ρύθμιση του ασβεστίου, τη χρησιμοποίηση των βιταμινών, την αποκωδικοποίηση του DNA, τη μεταφορά του οξυγόνου και χρειάζεται για τα δόντια και τα οστά.
Χρειάζεται για τη λειτουργία του κάθε κυττάρου στο σώμα. Η μισή αποθηκευμένη ποσότητα του βρίσκεται στα κύτταρα των ιστών και οργάνων και η άλλη μισή βρίσκεται μαζί με το φώσφορο και το ασβέστιο στα οστά. Μόνο το 1% βρίσκεται στο αίμα.
Είναι απαραίτητο για τη δημιουργία δυνατών δοντιών και οστών, για τον ερεθισμό των νεύρων, τη σύσπαση των μυών, τη ρύθμιση της πίεσης του αίματος και τη διατήρηση των κυτταρικών μεμβρανών.
Στο τέλος άφησα το πιο σημαντικό. Ο φρέσκος χυμός πορτοκάλι αποτελείται από 88% νερό, συμβάλλοντας στην σωστή ενυδάτωση του οργανισμού μας. Είναι χρήσιμο για τα άτομα που δυσκολεύονται να πιουν νερό, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
*Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Θεοδόση Πιερίδη 14 - 16, 2480, Τσέρι
loukia.mourouzidi@gmail.com
99910032
