Εκτενές υπόμνημα με τις θέσεις τους επί του προσχεδίου του νομοσχεδίου της αυτονόμησης των κρατικών νοσηλευτηρίων επέδωσαν στον Υπουργό Υγείας, κατά τη συνάντηση που είχαν την Τετάρτη, οι Φορείς Νοσηλευτικής και Μαιευτικής.
Το υπόμνημα με τις θέσεις των Φορέων Νοσηλευτικής και Μαιευτικής, εξασφάλισε και δημοσιεύει το Ygeia-News.
Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα: «Οι φορείς της Νοσηλευτικής και Μαιευτικής (Παγκύπριος Σύνδεσμος Νοσηλευτών και Μαιών(ΠΑΣΥΝΜ), Συμβούλιο Νοσηλευτικής και Μαιευτικής(Σ.Ν.Μ), Κλάδος Γενικού Νοσηλευτικού Προσωπικού-ΠΑΣΥΔΥ, Κλάδος Νοσηλευτικού Προσωπικού Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας ΠΑΣΥΔΥ και Παγκύπρια Συντεχνία Νοσηλευτών (ΠΑΣΥΝΟ), μετά από κοινές συναντήσεις και αφού μελέτησαν ενδελεχώς και συζήτησαν το προσχέδιο του πιο πάνω Νόμου για την Αυτονόμηση των κρατικών Νοσηλευτηρίων, κατέληξαν στις ακόλουθες θέσεις, εισηγήσεις και απόψεις, οι οποίες συνοψίζονται και κατανέμονται σε «Γενικές τοποθετήσεις», οι οποίες επικεντρώνονται στα κύρια και βασικά θέματα επί του συνόλου των κειμένων του Νόμου, στις «ειδικές τοποθετήσεις» οι οποίες αφορούν στις παρατηρήσεις κατ’ άρθρο και στις καταληκτικές «εισηγήσεις και προτάσεις».
1.Γενικές τοποθετήσεις
Μέσα από τη γενικότερη άποψη του προσχεδίου του πιο πάνω Νόμου παρατηρούμε ότι:
1.Η μετατροπή των κρατικών νοσηλευτηρίων σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Εισηγούμαστε και υποστηρίζουμε την αυτονόμηση (εκσυγχρονισμό / αναδιοργάνωση) των νοσηλευτηρίων ως κρατικά ιδρύματα. Εκφράζουμε επίσης την έντονη ανησυχία μας για τη βιωσιμότητα των προτεινόμενων αυτόνομων οργανισμών με άμεσο αντίκτυπο στους πολίτες και τους εργαζομένους. Θέλουμε να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με την έκθεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO25/4/2015) προτού υλοποιηθεί οποιαδήποτε αλλαγή στο καθεστώς των Νοσοκομείων θα έπρεπε να προηγηθεί μελέτη βιωσιμότητας των Νοσοκομείων καθώς και υλοποίηση και δημιουργία των κατάλληλων λογισμικών και πληροφορικών συστημάτων ώστε να διασφαλίζεται τόσο η ποιοτική παροχή υπηρεσιών φροντίδας υγείας όσο και ο οικονομικός έλεγχος των νοσηλευτηρίων (υπό το νέο καθεστώς). Στην σχετική έκθεση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας φαίνεται ξεκάθαρα ότι χώρες όπως η Κύπρος οι οποίες δεν διαθέτουν τα ανάλογα πληροφορικά συστήματα και ανάλογες εμπειρίες δεν μπορούν να επιτύχουν και υποστηρίζεται ότι η κάθε χώρα θα πρέπει να εφαρμόσει τα εν λόγω συστήματα για τουλάχιστον 2 χρόνια και μετά να προχωρήσει σε περαιτέρω σχεδιασμούς και αλλαγές στο υφιστάμενο καθεστώς λειτουργίας των νοσηλευτηρίων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μη αξιοποίηση των σχετικών διεθνών εκθέσεων όπως του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας και της Παγκόσμιας Τράπεζας, εκτός από την δαπάνη αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, είναι ορατή η πιθανότητα κατάρρευσης ολόκληρου του συστήματος υγείας αφού εκτιμούμε ότι τα νοσηλευτήρια δεν θα μπορέσουν μετά τα 3 χρόνια να λειτουργήσουν ως αυτόνομοι οργανισμοί.
2. Σε όλο το προσχέδιο καθίσταται εμφανές ότι όλες οι εξουσίες συγκεντρώνονται στον Γενικό Εκτελεστικό Διευθυντή και τον Αναπληρωτή Εκτελεστικό Διευθυντή, με άμεση επίπτωση επτά από τις δέκα θεμελιώδεις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ καταστρατηγούνται ή/και υποβαθμίζονται ειδικότερα σε οργανισμούς τέτοιου μεγέθους. Συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στην αρχή του διαχωρισμού των ρόλων και εξισορρόπησης των εξουσιών μεταξύ των κύριων οργάνων διοίκησης, την αρχή της ενότητας της εξουσίας, την αρχή της ατομικής ευθύνης, την αρχή της αντιστοιχίας εξουσίας και ευθύνης, την αρχή της αξιοκρατικής μεταχείρισης του προσωπικού, την αρχή της συμμετοχής του προσωπικού στη λήψη αποφάσεων και την αρχή της αποκέντρωσης των τακτικών αποφάσεων. Δεδομένου ότι o Γενικός και ο Αναπληρωτής Γενικός Εκτελεστικός Διευθυντής διορίζονται από το εκάστοτε Διοικητικό Συμβούλιο, με διαδικασία η οποία στα πλαίσια του παρόντος προσχεδίου νόμου είναι ασαφής, υποστηρίζουμε ότι δημιουργούνται συνθήκες στις οποίες πιθανό να εξυπηρετούνται τα πολιτικά συμφέροντα της εκάστοτε κυβέρνησης. Περαιτέρω, καθίσταται εμφανές ότι τα 6 διοικητικά συμβούλια στα αντίστοιχα 6 νοσοκομεία προϋποθέτουν ψηλό οικονομικό κόστος το οποίο θα επιβαρύνει τόσο το φορολογούμενο πολίτη όσο και τον ετήσιο προϋπολογισμό του κάθε προτεινόμενου αυτόνομου νοσηλευτηρίου.
3. Στις ερμηνείες δεν αναγράφονται οι ορισμοί του Νοσηλευτή και της Μαίας, όπως αυτοί περιγράφονται ή θα μπορούσαν να παραπέμπονται στους Περί Νοσηλευτικής και Μαιευτικής Νόμους (1988-2012). Σε όλα σχεδόν τα Άρθρα και ειδικότερα στο Άρθρο 5 (1γ,δ,ε), στο Άρθρο 19 (1β), στο Άρθρο 22 (1α) και στο Άρθρο 35 (1) γίνεται αναφορά σε «ιατρικές και «παραϊατρικές» υπηρεσίες. Η Νοσηλευτική και η Μαιευτική είναι αυτόνομα επαγγέλματα, δεν ανήκουν στα παραϊατρικά επαγγέλματα αλλά ανήκουν στα δύο από τα επτά επαγγέλματα που διέπονται και ρυθμίζονται με σαφήνεια από την Οδηγία 2013/55/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρώπης ως προς την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων.
4.Μέσα από την προτεινόμενη ιεραρχική δομή, ειδικότερα στα Άρθρα 38 και 39, παρουσιάζονται εμφανή στοιχεία υποβάθμισης της διοικητικής αυτονομίας των νοσηλευτών και των μαιών και πλήρους παραγνώρισης του ρόλου των επαγγελματιών αυτών.
5.Οι πρόνοιες που καταγράφονται (στο νομοσχέδιο για την αυτονόμηση) για τον Γενικό Εκτελεστικό Διευθυντή και τον Αναπληρωτή Γενικό Εκτελεστικό Διευθυντή καθώς και για κάθε μέλος της Διευθυντικής ομάδας δεν διασφαλίζουν με κανένα συγκεκριμένο τρόπο την επιλογή κατάλληλα εκπαιδευμένων ατόμων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο υποστηρίζουμε σθεναρά όπως η επιλογή και η ανάπτυξη των διοικητικών, διευθυντικών και εκτελεστικών στελεχών πρέπει να βασίζεται στα προσόντα, την ικανότητα, την εμπειρία και όχι a priori στην επαγγελματική ταυτότητα του.
6.Σε συνολικά δεκαοκτώ (18) Άρθρα του προσχεδίου γίνεται αναφορά σε εσωτερικούς κανονισμούς οι οποίοι, επί του παρόντος, δεν έχουν καταρτιστεί με αποτέλεσμα να διευρύνουν το ήδη απροσδιόριστο και ασαφές περίγραμμα του προσχεδίου.
7.Η μετατροπή των κρατικών νοσηλευτηρίων σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου δημιουργεί συνθήκες αβεβαιότητας για το βιώσιμο μέλλον τους ως κρατική περιουσία, περιορισμών σε ζητήματα σχεδιασμού και υλοποίησης μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στρατηγικών σχεδίων δράσης και ανάπτυξης και συνθήκες αναξιοκρατίας και ευνοιοκρατίας κατά το διορισμό των Διοικητικών Συμβουλίων.
8.Οι πρόνοιες που καταγράφονται στο προσχέδιο του νόμου για την αυτονόμηση αναφορικά με το καθεστώς των υφισταμένων υπαλλήλων και του νέου προσωπικού καθώς και τα θέματα αναλογιών στελέχωσης δεν είναι ξεκάθαρα και θα πρέπει οπωσδήποτε να αποτελέσουν αντικείμενο ενδελεχούς συζήτησης μέσα από τις ενδεδειγμένες διαβουλεύσεις με τους αρμόδιους συνδικαλιστικούς και επαγγελματικούς φορείς πριν την έγκριση του Νομοσχεδίου από την Βουλή. Οι οικονομικές συνισταμένες των εργασιακών ζητημάτων αφορούν στην αρμοδιότητα των συνδικαλιστικών οργανώσεων και ευελπιστούμε ότι θα βρεθούν τρόποι διαχείρισης τους, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.
9.Θα πρέπει να διευκρινιστεί και να ξεκαθαρίσει ποιές υπηρεσίες- δομές θα παραμείνουν εκτός αυτόνομων οργανισμών και να διασφαλιστεί το καθεστώς διοίκησης τους (κάτω από τη Διεύθυνση Νοσηλευτικών Υπηρεσιών). Επίσης θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι οι νοσηλευτές και οι μαίες που θα ανήκουν σε αυτές τις δομές με ποιά κριτήρια θα παραμείνουν σε αυτές.
10. Όπου γίνεται αναφορά σε «νοσοκομείο(α)» να αντικατασταθεί με τη λέξη «νοσηλευτήριο(α)»
11. Εισήγηση να υπάρχει συνέπεια στην αρίθμηση των εδαφίων μόνο με αριθμούς για τις παραγράφους και γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου για τα εδάφια. (Ενίοτε παρατηρούνται λατινικοί χαρακτήρες)
Διαβάστε στο πιο κάτω έγγραφο ολόκληρο το υπόμνημα με τις θέσεις που επέδωσαν τον Υπουργό Υγείας οι Φορείς Νοσηλευτικής και Μαιευτικής
